Το 2019 η δήμαρχος της Σινώπης, Ανταλέτ Φιντάν ήταν ανάμεσα στους 65 υποψηφίους του φιλοκουρδικού αριστερού και προοδευτικού πολιτικού κόμματος HDP (Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών) που εκλέχθηκαν στις εθνικές αυτοδιοικητικές εκλογές.
Έπειτα από ένα συντονισμένο διωγμό από την κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του AKP, η δήμαρχος Σινώπης είναι μόλις μία από τους πέντε δημάρχους του HDP που έχουν καταφέρει να διατηρήσουν το αξίωμα τους, καθώς οι υπόλοιποι είτε έχουν εκδιωχθεί είτε φυλακιστεί και τη θέση τους έχουν πάρει εντεταλμένοι της κυβερνήσεως.
«Υπάρχει μεγάλη πίεση και ευθύνες. Κάθε μέρα ξυπνάω και ανησυχώ, τι θα συμβεί και σ’ εμένα. Σκέφτομαι αν "σήμερα θα είναι η σειρά μου"», λέει η Φιντάν και προσθέτει:
«Ο νόμος δεν σημαίνει τίποτα εδώ. Μπορούν να με απομακρύνουν από τη θέση μου ή να με στείλουν στη φυλακή χάρη σε κατασκευασμένες κατηγορίες για τρομοκρατία και σε ψευδομάρτυρες. Τα πάντα μπορούν να συμβούν».
Το δικαστικό σύστημα στην Τουρκία έχει εφοδιαστεί με όπλα σε όλη την ιστορία της χώρας ώστε να προωθεί και να παρεμποδίζει πολιτικές ατζέντες, ωστόσο από τη στιγμή που ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εδραιώθηκε στην εξουσία, οι φωνές που ασκούν κριτική για μία άνευ προηγουμένου καταστολή σε βάρος της αντιπολίτευσης πληθαίνουν συνεχώς.
Ο Ερντογάν ήταν ανελέητος μόλις το HDP αποτέλεσε απειλή
Για το HDP, το κόμμα το οποίο αποτέλεσε την πιο σημαντική απειλή για τον Ερντογάν, τα αντίποινα ήταν σκληρά.
«Είμαι δικηγόρος από το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980 και κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών δεν έχω δει άλλη κυβέρνηση τόσο ανελέητη όπως την τωρινή του AKP (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης)», λέει ο Χασίπ Καπλάν, ένας εξέχων Κούρδος δικηγόρος, πολιτικός και συγγραφέας.
«Κατά τη διάρκεια προηγούμενων πραξικοπημάτων τουλάχιστον μας δινόταν η δυνατότητα να υπερασπιστούμε τους πελάτες μας στο δικαστήριο. Σήμερα η κυβέρνηση επιδιώκει να έχει τον έλεγχο των ανεξάρτητων δικηγορικών συλλόγων και δικαστές χωρίς καμία εμπειρία, αναλαμβάνουν θέσεις σε ανώτερα δικαστήρια. Είναι δύσκολες μέρες».
Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν το μέλλον του HDP έμοιαζε λαμπρό. Αποτελώντας μία συμμαχία αριστερών και Κούρδων, το κόμμα δημιουργήθηκε το 2012 και συγκρίνεται με τα «πράσινα κόμματα» της Ευρώπης και αυτά που ανήκουν στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας.
Μέσα σε λίγα χρόνια το HDP κατάφερε να κερδίσει την ανταπόκριση ενός ευρύτερου φάσματος ψηφοφόρων της τουρκικής κοινωνίας και όχι μόνο της εκλογικής βάσης των Κούρδων, αυξάνοντας την απήχηση του κατά τη διάρκεια των γεγονότων του πάρκου Γκεζί και των διαδηλώσεων κατά του εντεινόμενου αυταρχισμού του Ερντογάν, κατάφερε να γίνει το τρίτο πιο ισχυρό κόμμα στην Τουρκία.
Ξεπέρασε το όριο του 10% για την είσοδο στο Κοινοβούλιο
Στις εθνικές εκλογές του 2015 το HDP πέτυχε ένα δριμύ χτύπημα στο κυβερνών κόμμα καθώς κατάφερε να ξεπεράσει το όριο του 10% και να εισέλθει στο κοινοβούλιο, κάτι που συνήθως κρατούσε τα μικρά κόμματα και τους Κούρδους πολιτικούς εκτός αυτού. Έτσι μα αυτόν τον τρόπο πέτυχε ένα σημαντικό πλήγμα στην κυβερνητική πλειοψηφία, κάτι που όμως δεν έμεινε για μεγάλο διάστημα.
Για να καταφέρει ν’ αναιρέσει την επιτυχία του HDP, η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αποσύρθηκε από τις ειρηνευτικές συνομιλίες με το PKK, με αποτέλεσμα η νοτιοανατολική Τουρκία, όπου ζει η πλειονότητα των Κούρδων να βυθιστεί σ’ ένα νέο κύμα βίας. Επιπλέον άρχισε να συλλαμβάνει πολιτικούς και υποστηρικτές του HDP με κατηγορίες για υποτιθέμενη σύνδεση με το PKK. Στις επαναληπτικές εκλογές που διεξήχθησαν αργότερα την ίδια χρόνια το αποτέλεσμα ήταν πιο κοντά στα «θέλω» του Τούρκου προέδρου.
Ο χαρισματικός πρώην επικεφαλής του HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς, συνελήφθη ένα χρόνο αργότερα και αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης 142 ετών, παρότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με απόφασή του έχει ζητήσει την απελευθέρωση του.
Το HDP παλεύει να επιβιώσει
Έχοντας μπει στη «μαύρη λίστα» των τουρκικών media, το HDP, παλεύει να διατηρήσει το ρεύμα που είχε σ’ ένα εχθρικό περιβάλλον. Μάλιστα σύμφωνα με τον Κάπλαν περίπου 16.000 μέλη του κόμματος έχουν φυλακιστεί ή είναι υπό κράτηση, πολλά λόγω της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην οποία μπήκε η χώρα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Για τον Αϊχάν Μπιλγκάν, ο οποίος ήταν δήμαρχος στην βορειοανατολική πόλη Καρς, μέχρι τον Σεπτέμβριο, σίγουρα δεν αποτέλεσε έκπληξη το γεγονός ότι ένα πρωί η αστυνομία του χτύπησε την πόρτα, τον έβαλε σ’ ένα περιπολικό εν μέσω ζητωκραυγών από υποστηρικτές του και πλέον βρίσκεται φυλακισμένος με κατηγορίες που σχετίζονται με τρομοκρατικές επιθέσεις για τον ρόλο που φέρεται να είχε σε διαδηλώσεις που εξελίχθηκαν σε βίαιες το 2014.
Η απροθυμία του κράτους να λύσει το κουρδικό πρόβλημα, μόνο ενισχύει την ανάγκη των ανθρώπων για αντιπροσώπευση, έγραψε ο Μπιλγκάν από τη φυλακή. «Τα μονοπάτι για να φθάσουμε στην πραγματική δημοκρατία είναι δύσκολο, αλλά είναι κρίσιμο για την Τουρκία ν’ αντιμετωπίσει αυτό το πολιτικό αδιέξοδο», δήλωσε μέσω του δικηγόρου του.
Παρ’ όλ’ αυτά υπάρχει ακόμα ελπίδα, καθώς οι ψηφοφόροι εναντιώθηκαν στο θέλημα του Ερντογάν, αφού το περασμένο καλοκαίρι στις αυοδιοικητικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης, ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης στην Τουρκία, έχοντας και την άτυπη υποστήριξη του HDP, πέτυχε μία καθοριστική νίκη.
Εάν το HDP ανακάμψει, πιθανότατα θα τεθεί εκτός νόμου
Έκτοτε το HDP προσπαθεί να περισωθεί από την εντεινόμενη καταστολή, ο Ερντογάν σκέφτεται ότι από το να θέσει εκτός νόμου συνολικά, προτιμάει να το κρατήσει στην πολιτική σφαίρα για να μειώνει εσκεμμένα ένα ενιαίο μέτωπο από την αντιπολίτευση, όπως για παράδειγμα με την εισβολή στη Συρία τον Οκτώβριο του 2019, για την οποία το CHP ψήφισε υπέρ ενώ το HDP κατά.
Το νεοϊδρυθέν Δημοκρατικό Κουρδικό Κόμμα (KDP), το οποίο δημιουργήθηκε άτυπα νωρίτερα μέσα στο μήνα στο Ντιγιαρμπακίρ, θεωρείται ευρέως ότι χρηματοδοτείται από πήγες που είναι φίλα προσκείμενες προς την κυβέρνηση του AKP σε μία προσπάθεια να διοχετευθούν προς τα εκεί οι συντηρητικοί Κούρδοι ψηφοφόροι.
«Η τακτική της κυβέρνησης να μην θέσει προς το παρόν εκτός νόμου το HDP είναι λογική, αλλά σκέφτομαι ότι κάποια στιγμή θ’ ανατραπεί», είπε ο Σελίμ Κορού, αναλυτής οικονομικής πολιτικής στο thinktank Tepav.
«Είναι σχεδόν αδύνατο πλέον να υπάρξουν εκλογές με ανταγωνισμό στην Τουρκία και εάν το HDP, δείξει σημάδια ότι μπορεί να δώσει μία αληθινή μάχη, τότε η κυβέρνηση θα κινηθεί ώστε ν’ αποτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο».
Στην Τουρκία δεν πρόκειται να υπάρξουν εθνικές εκλογές πριν το 2023, παρόλα τα οικονομικά προβλήματα που μαστίζουν τη χώρα, στα οποία ήρθε να προστεθεί ο κορονοϊός. Ωστόσο ο Ερντογάν συνεχίζει να είναι ισχυρός στις δημοσκοπήσεις ενώ σύμφωνα με μία πρόσφατη δημοσκόπηση της Metropoll το 29% των Κούρδων θα ψήφιζε υπέρ του AKP έναντι ενός 32% που τάσσεται υπέρ του HDP.
Το HDP θα συνεχίσει να παλεύει
Ωστόσο υπάρχει ακόμα ένα 10% των Τούρκων, κυρίως Κούρδοι, που στηρίζει το HDP, αποτελώντας πρόβλημα για το AKP, κάτι που δείχνει ότι το κόμμα έχει πτώση αλλά δεν βρίσκεται ακόμα εκτός εξίσωσης.
«Πάντα γνωρίζαμε ότι αυτή η δουλειά θα είναι δύσκολη, αλλά επίσης ξέρουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι από πίσω μας. Αυτό μας δίνει κουράγιο για να συνεχίσουμε να πολεμάμε», δήλωσε η Φιντάν.
Πηγή: Guardian
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
