To Voyager 2 είναι το μοναδικό διαστημόπλοιο που έχει επισκεφθεί τον πλανήτη Ουρανό και τον Ποσειδώνα. Βρίσκεται στο διάστημα από τις 20 Αυγούστου του 1977, δηλαδή 46 χρόνια, και τώρα σύμφωνα με τη NASA βρίσκεται στο διαστρικό διάστημα, στην περιοχή έξω από την ηλιόπαυση ή στη φυσαλίδα των ενεργητικών σωματιδίων και των μαγνητικών πεδίων από τον Ήλιο.
Το Εργαστήριο Jet Propulsion της NASA στην Πασαντένα της Καλιφόρνια, διαχειρίζεται τα Voyagers. Tα δυο σκάφη επισκέφτηκαν τον Δία και τον Κρόνο με διαφορά λίγων μηνών.
Ο δίδυμος του πραγματοποίησε ένα κοντινό πέρασμα από τον δορυφόρο του Κρόνου Τιτάνα και στη συνέχεια συνέχισε σε πορεία που τον οδηγούσε έξω από το ηλιακό σύστημα, όμως ο Voyager 2 ακολούθησε διαφορετική τροχιά που του επέτρεψε να συνεχίσει το ταξίδι του στο ηλιακό σύστημα, εξερευνώντας για πρώτη φορά τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα.
Αρχικά σχεδιάστηκε να πετάξει μόνο από τον Δία και τον Κρόνο, αλλά εκμεταλλεύτηκε μια σπάνια πλανητική ευθυγράμμιση που συμβαίνει μία φορά κάθε 175 χρόνια για να ολοκληρώσει δύο επιπλέον συναντήσεις στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα.
Κάθε διαστημόπλοιο Voyager μετέφερε μια σειρά 11 οργάνων, συμπεριλαμβανομένων:
- ένα επιστημονικό σύστημα απεικόνισης που αποτελείται από κάμερες στενής γωνίας και ευρυγώνιας κάμερας για τη φωτογράφηση του πλανήτη και των δορυφόρων του.
- ένα ραδιοεπιστημονικό σύστημα για τον προσδιορισμό των φυσικών ιδιοτήτων του πλανήτη.
- ένα φασματόμετρο υπέρυθρου συμβολόμετρου για τη διερεύνηση του τοπικού και παγκόσμιου ενεργειακού ισοζυγίου και της ατμοσφαιρικής σύνθεσης.
- ένα φασματόμετρο υπεριώδους για τη μέτρηση των ατμοσφαιρικών ιδιοτήτων.
- ένα μαγνητόμετρο για την ανάλυση του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη και της αλληλεπίδρασης με τον ηλιακό άνεμο.
- ένα φασματόμετρο πλάσματος για τη διερεύνηση των μικροσκοπικών ιδιοτήτων των ιόντων του πλάσματος.
- μια συσκευή φορτισμένων σωματιδίων χαμηλής ενέργειας για τη μέτρηση των ροών και της κατανομής των ιόντων.
- ένα σύστημα ανίχνευσης κοσμικών ακτίνων για τον προσδιορισμό της προέλευσης και της συμπεριφοράς της κοσμικής ακτινοβολίας.
- μια πλανητική ραδιοαστρονομική έρευνα για τη μελέτη των ραδιοεκπομπών από τον Δία.
- ένα φωτοπολόμετρο για τη μέτρηση της σύστασης της επιφάνειας του πλανήτη.
- ένα σύστημα κυμάτων πλάσματος για τη μελέτη της μαγνητόσφαιρας του πλανήτη.
| NASA
Η εξερεύνηση του Δία
Το Voyager 2 άρχισε να μεταδίδει εικόνες του Δία στις 24 Απριλίου 1979. Σε αντίθεση με το Voyager 1, το Voyager 2 έκανε κοντινά περάσματα στα φεγγάρια του Jovian στο δρόμο του προς το σύστημα, με τους επιστήμονες να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για περισσότερες πληροφορίες από την Europa και την Io (η οποία έκανε απαραίτητη μια «παρακολούθηση ηφαιστείου» διάρκειας 10 ωρών).
Κατά τη διάρκεια της συνάντησής μετέδωσε θεαματικές φωτογραφίες ολόκληρου του συστήματος Jovian, συμπεριλαμβανομένων των φεγγαριών του: Callisto, Ganymede, Europa (σε απόσταση περίπου 205.720 χιλιομέτρων, πολύ πιο κοντά από το Voyager 1), Io και Amalthea, όλα τα οποία είχαν ήδη ερευνηθεί από το Voyager 1.
Η πιο κοντινή συνάντηση του Voyager 2 με τον Δία ήταν στις 22:29, 9 Ιουλίου του 1979, σε εμβέλεια περίπου 645.000 χιλιομέτρων. Μετέδωσε νέα δεδομένα για τα σύννεφα του πλανήτη, τα τέσσερα φεγγάρια που ανακαλύφθηκαν, καθώς και το σύστημα δακτυλίων μαζί με 17.000 νέες εικόνες.
Όταν τα προηγούμενα σκάφη πέταξαν δίπλα από τον Δία, εντόπισαν λίγες ατμοσφαιρικές αλλαγές από τη μία συνάντηση στη δεύτερη, αλλά το Voyager 2 εντόπισε πολλές σημαντικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης μιας μετατόπισης στη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα καθώς και αλλαγές στο σχήμα και το χρώμα της.
Με τις συνδυασμένες κάμερες των δύο Voyagers, τουλάχιστον το 80% των επιφανειών του Γανυμήδη και της Καλλιστού χαρτογραφήθηκαν σε ανάλυση περίπου 3 μιλίων (5 χιλιομέτρων).
Η εξερεύνηση του Ουρανού
Το Voyager 2 άρχισε να παρατηρεί τον Ουρανό στις 4 Νοεμβρίου 1985, δημιουργώντας μια σειρά βίντεο από τον πλανήτη και τα περίχωρά του. Λόγω της σχεδόν 98 μοιρών αξονικής κλίσης του Ουρανού προς το τροχιακό του επίπεδο (ο πλανήτης βρίσκεται βασικά στο πλάι του) η συνάντηση του Voyager 2 έμοιαζε σαν να στοχεύει στο μάτι ενός ταύρου, με τον πλανήτη στο κέντρο και τα φεγγάρια και τους δακτυλίους του να περιφέρονται γύρω του.
Λόγω αυτού του ασυνήθιστου προσανατολισμού, ο Ήλιος φώτισε μόνο τα νότια ημισφαίρια του πλανήτη και τα φεγγάρια του. Απαιτήθηκε επίσης από το Voyager 2 να ολοκληρώσει τις παρατηρήσεις του από κοντά σε λίγες μόνο ώρες, σε σύγκριση με αρκετές ημέρες για τις πτήσεις του Δία και του Κρόνου.
Στις 30 Δεκεμβρίου, το Voyager 2 ανακάλυψε το πρώτο του νέο φεγγάρι, που τελικά ονομάστηκε Puck, σε τροχιά πιο κοντά στον Ουρανό παρά στον δορυφόρο Μιράντα. Οι μηχανικοί της JPL επέλυσαν ένα πρόβλημα με το σύστημα απεικόνισης του διαστημικού σκάφους να οδηγεί σε πολλαπλές συγχωνευμένες φωτογραφίες μόλις τρεις ημέρες πριν από την πιο κοντινή συνάντηση.
Στις 24 Ιανουαρίου 1986, περίπου 11 ώρες πριν από την πλησιέστερη προσέγγισή του στον Ουρανό, το Voyager 2 εισήλθε στη μαγνητόσφαιρα του πλανήτη. Τα όργανα του διαστημικού σκάφους αποκάλυψαν ότι το δίπολο του μαγνητικού πεδίου του Ουρανού είχε κλίση κατά 59 μοίρες σε σύγκριση με τον περιστροφικό του άξονα και μετατοπίστηκε από το κέντρο του πλανήτη κατά περίπου το ένα τρίτο της ακτίνας του πλανήτη, σε αντίθεση με οποιοδήποτε πλανητικό μαγνητικό πεδίο που είχε παρατηρηθεί προηγουμένως.
Καθώς το Voyager 2 συνέχιζε να πλησιάζει τον Ουρανό, απεικόνισε τους μεγάλους δορυφόρους του πλανήτη, περνώντας μόλις 18.000 μίλια από τη Μιράντα, που ήταν η πιο κοντινή συνάντηση που είχε κάνει το Voyager 2 με οποιοδήποτε ουράνιο σώμα μέχρι εκείνο το σημείο.
Οι εικόνες που επιστράφηκαν αποκάλυψαν ότι κάθε φεγγάρι ήταν μοναδικό και έδειξαν περισσότερη γεωλογική δραστηριότητα από την αναμενόμενη. Στη συνέχεια, το Voyager 2 έκανε την πλησιέστερη προσέγγισή του στα 50.700 μίλια πάνω από τις κορυφές του Ουρανικού σύννεφου, περνώντας πίσω από τον πλανήτη, ώστε τα ραδιοφωνικά σήματα του να μπορούν να παρέχουν πληροφορίες για την ανώτερη ατμόσφαιρά του.
Καθώς ταξίδευε μακριά από τον Ουρανό, το Voyager επέστρεψε εικόνες του πλανήτη και των δακτυλίων του με οπίσθιο φωτισμό από τον Ήλιο, ολοκληρώνοντας τη φάση της συνάντησης στις 25 Φεβρουαρίου 1986.
Συνολικά, το διαστημόπλοιο κατέγραψε περισσότερες από 7.000 φωτογραφίες, αποκαλύπτοντας 11 νέα φεγγάρια, με τα πιο κεντρικά να εμπλέκονται περίπλοκα με το σύστημα δακτυλίων.
Επίσης, ανακαλύφθηκαν και δύο νέοι δακτύλιοι που περιφέρονται γύρω από τον πλανήτη, καθώς και μια πληθώρα πληροφοριών που ανέλυσαν οι επιστήμονες τα επόμενα χρόνια.
Τον Μάρτιο του 2020, επιστήμονες στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Greenbelt του Μέριλαντ δημοσίευσαν μια εκ νέου ανάλυση δεδομένων από το Voyager 2 στον Ουρανό, διαπιστώνοντας ότι μια γιγάντια μαγνητική φυσαλίδα γνωστή ως πλασμοειδές μπορεί να έστρεφε αργά την ατμόσφαιρα του πλανήτη στο διάστημα.
Η βοήθεια βαρύτητας από τον Ουρανό έστειλε το Voyager 2 προς τον Ποσειδώνα, έναν πλανήτη που το διαστημόπλοιο εξερεύνησε το 1989.
Μετά την εξερεύνηση του Ποσειδώνα το Voyager 2 ξεκίνησε την επέκταση της Διαστρικής αποστολής του που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, περισσότερα από 46 χρόνια αφότου το σκάφος άφησε τη Γη.
Με τα χρόνια, οι μηχανικοί απενεργοποίησαν αρκετά από τα όργανα του Voyager 2 για να εξοικονομήσουν ενέργεια, ξεκινώντας με το σύστημα απεικόνισης το 1989, αλλά παρά αυτό το γεογονός το διαστημόπλοιο συνεχίζει να στέλνει δεδομένα για τις κοσμικές ακτίνες και τον ηλιακό άνεμο μέχρι σήμερα.
Στις 5 Νοεμβρίου του 2018, έξι χρόνια μετά το δίδυμό του, το Voyager 2 διέσχισε την ηλιόπαυση, η οποία είναι το όριο μεταξύ της ηλιόσφαιρας (της φυσαλίδας περιοχής του διαστήματος που δημιουργήθηκε από τον Ήλιο) και του διαστρικού μέσου.
Αναμένεται ότι το Voyager 2 θα συνεχίσει να στέλνει δεδομένα από το διαστρικό διάστημα μέχρι το 2025 περίπου και σε περίπτωση που κάποια μέρα βρεθεί από κάποια εξωγήινη μορφή, το Voyager 2 και το δίδυμό του φέρουν ένα επιχρυσωμένο αρχείο που περιέχει πληροφορίες για τον πλανήτη του, όπως ηχογραφήσεις επίγειων ήχων, μουσικής και χαιρετισμών σε 55 γλώσσες. Περιλαμβάνονται επίσης και οδηγίες για τον τρόπο αναπαραγωγής του δίσκου.
Η συνάντηση με τον Ποσειδώνα
Μετά τη συνάντηση με τον Ουρανό, το διαστημόπλοιο πραγματοποίησε μία διόρθωση στη μέση της πορείας στις 14 Φεβρουαρίου 1986 (η οποία ήταν τη μεγαλύτερη που έγινε ποτέ από το Voyager 2) για να μπει σε μια ακριβή πορεία προς τον Ποσειδώνα.
Η συνάντηση του Voyager 2 με τον Ποσειδώνα περιόρισε ένα ταξίδι 7 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων όταν στις 25 Αυγούστου 1989, στις 03:56, πέταξε περίπου 4.800 χιλιόμετρα πάνω από τα σύννεφα του γιγάντιου πλανήτη. Ήταν το πρώτο ανθρωπογενές αντικείμενο που πέταξε από τον πλανήτη. Εκείνη την εποχή ήταν σε λειτουργία και τα 10 όργανά του.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, το διαστημόπλοιο ανακάλυψε έξι νέα φεγγάρια (Πρωτέας, Λαρίσα, Δέσποινα, Γαλάτεια, Θάλασσα και Ναϊάδα) και τέσσερις νέους δακτυλίους.
Ο ίδιος ο πλανήτης βρέθηκε να είναι πιο ενεργός από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, με ανέμους 1.100 χιλιομέτρων την ώρα. Το υδρογόνο βρέθηκε να είναι το πιο κοινό ατμοσφαιρικό στοιχείο, αν και το άφθονο μεθάνιο έδωσε στον πλανήτη την μπλε του όψη.
Οι εικόνες αποκάλυψαν λεπτομέρειες των τριών βασικών χαρακτηριστικών στα πλανητικά σύννεφα (το Μικρότερο Σκοτεινό Σημείο, το Μεγάλο Σκοτεινό Σημείο και το Σκούτερ).
Το Voyager φωτογράφισε τα δύο τρίτα του μεγαλύτερου φεγγαριού του Ποσειδώνα , Τρίτωνα, αποκαλύπτοντας το πιο κρύο γνωστό πλανητικό σώμα στο ηλιακό σύστημα και ένα «ηφαίστειο» πάγου αζώτου στην επιφάνειά του.
Η πτήση του Ποσειδώνα ολοκλήρωσε τις πλανητικές συναντήσεις του με το Voyager 2 μετά από 12 χρόνια στο βαθύ διάστημα, ολοκληρώνοντας ουσιαστικά την αρχικά προγραμματισμένη «Μεγάλη Περιήγηση» του ηλιακού συστήματος.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
