Νέα δεδομένα για τα χάρτινα καλμάκια παρείχε η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Food Additives & Contaminants, η οποία αναφέρει πως μπορεί να είναι (σ.σ. χάρτινα καλαμάκια) επιβλαβή για την υγεία και για το περιβάλλον σχετικά με τα πλαστικά.
Συγκεκριμένα, όπως διευκρινίζει το Phys.org, τα εν λόγω καλαμάκια εμπεριέχουν μακράς διαρκείας και δυνητικά τοξικές χημικές ουσίες, αρκετά επικίνδυνες για την υγεία του ανθρώπου.
Η πρώτη ανάλυση
Στην πρώτη ανάλυση που έγινε στην Ευρώπη, Βέλγοι ερευνητές εξέτασαν 39 μάρκες καλαμακίων από πέντε υλικά, και πιο συγκεκριμένα από μπαμπού, γυαλί, ανοξείδωτο ατσάλι και πλαστικό, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να εντοπίσουν την ομάδα συνθετικών χημικών ουσιών που είναι γνωστές ως πολυ- και υπερφθοροαλκυλικές ουσίες (PFAS).
Τα PFAS χρησιμοποιούνται για την κατασκευή καθημερινών προϊόντων, από ρούχα εξωτερικού χώρου μέχρι αντικολλητικά τηγάνια, ανθεκτικά στο νερό, τη θερμότητα και τους λεκέδες.
Γιατί είναι επικίνδυνα για τους ανθρώπους και το περιβάλλον
Από την έρευνα, όμως, διαπιστώθηκε πως είναι δυνητικά επιβλαβή για τους ανθρώπους, την άγρια ζωή και το περιβάλλον, καθώς διασπώνται πολύ αργά και μπορούν να επιμείνουν για χιλιάδες χρόνια στο περιβάλλον, μια ιδιότητα που τα έχει οδηγήσει στο να είναι γνωστά ως «παντοτινά χημικά» (forever chemicals).
Έχουν συσχετιστεί επίσης με μια σειρά από προβλήματα υγείας, όπως χαμηλότερη απόκριση στα εμβόλια, χαμηλότερο βάρος γέννησης, νόσο στον θυροειδή, αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, ηπατική βλάβη, καρκίνο των νεφρών και καρκίνο των όρχεων.
Η έρευνα
Η πλειοψηφία των εμπορικών σημάτων (27/39, 69%) περιείχε PFAS, με 18 διαφορετικά PFAS να ανιχνεύονται συνολικά. Τα χάρτινα καλαμάκια ήταν πιο πιθανό να περιέχουν PFAS, με τις χημικές ουσίες να ανιχνεύονται στα 18/20 (90%) των εμπορικών σημάτων που δοκιμάστηκαν. Τα PFAS ανιχνεύθηκαν επίσης σε 4/5 (80%) μάρκες μπαμπού, 3/4 (75%) των μάρκες πλαστικών καλαμακίων και 2/5 (40%) μάρκες γυάλινων καλαμακίων.
Δεν εντοπίστηκαν σε κανέναν από τους πέντε τύπους μεταλλικών καλαμακίων που δοκιμάστηκαν. Το πιο συχνά εντοπιζόμενο PFAS, το υπερφθοροκτανοϊκό οξύ (PFOA), έχει απαγορευτεί παγκοσμίως από το 2020. Ανιχνεύθηκαν επίσης τριφθοροξικό οξύ (TFA) και τριφθορομεθανοσουλφονικό οξύ (TFMS), PFAS «υπερμικρής αλυσίδας», τα οποία είναι εξαιρετικά υδατοδιαλυτά και έτσι μπορεί να εκπλυθούν από τα καλαμάκια σε ποτά.
Οι συγκεντρώσεις PFAS ήταν χαμηλές και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να χρησιμοποιούν καλαμάκια μόνο περιστασιακά, ενέχουν περιορισμένο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, τα PFAS μπορούν να παραμένουν στο σώμα για πολλά χρόνια και οι συγκεντρώσεις μπορεί να αυξηθούν με την πάροδο του χρόνου.
Τι αναφέρουν επιστήμονες
«Μικρές ποσότητες PFAS, αν και δεν είναι επιβλαβείς από μόνες τους, μπορούν να προσθέσουν στο χημικό φορτίο που υπάρχει ήδη στο σώμα» λέει ο Thimo Groffen, περιβαλλοντικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Αμβέρσας που συμμετείχε σε αυτή τη μελέτη. Δεν είναι γνωστό πάντως αν τα PFAS προστέθηκαν στα καλαμάκια από τους κατασκευαστές για στεγανοποίηση ή αν ήταν αποτέλεσμα μόλυνσης από το έδαφος ή το νερό κατά τη διάρκεια της παραγωγής.
Ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και του Βελγίου, έχουν απαγορεύσει την πώληση πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των καλαμακίων, και οι εκδόσεις με βάση τα φυτά έχουν γίνει δημοφιλείς εναλλακτικές λύσεις.
«Τα καλαμάκια από φυτικά υλικά, όπως το χαρτί και το μπαμπού, συχνά διαφημίζονται ως πιο βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον από αυτά που κατασκευάζονται από πλαστικό» πρόσθεσε επίσης. «Ωστόσο, η παρουσία PFAS σε αυτά τα καλαμάκια σημαίνει ότι αυτό δεν είναι απαραίτητα αλήθεια».
Αυτό το άρθρο στο Reader δεν παρέχει ιατρικές συμβουλές και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη γνωμάτευση ενός ιατρού. Για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας έχετε, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε κάποιο επαγγελματία υγείας.
