Ήταν η 21η Ιουλίου του έτους 356 π.Χ, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ανήμερα της γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο, ένας από τους σημαντικότερους ναούς του αρχαίου κόσμου (διόλου τυχαία ένα από τα Επτά Θαύμα του Κόσμου) τυλιγόταν στις φλόγες.
Η λατρεία της Αρτέμιδος ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Έφεσο καθώς λατρευόταν ως προστάτιδα της μητρότητας και των νεογέννητων μωρών. Έτσι, στα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ ο Κροίσος, ως βασιλιάς της Λυδίας, αποφασίζει να χρηματοδοτήσει την κατασκευή ενός μεγαλοπρεπούς ναού, αφιερωμένου σε αυτή.
Φαίνεται ότι χρειάστηκε πάνω από ένας αιώνας για να ολοκληρωθεί η καταστευή αυτού του μεγαλεπίβολου ναού. Το αποτέλεσμα ήταν να προκύψει ένα εντυπωσιακό σε ομορφιά μνημείο, πολύ μεγαλύτερο από τον μεταγενέστερο Παρθενώνα, το οποίο ήταν αξιοσέβαστο ήδη από όλον τον αρχαίο κόσμο.
Η καταστροφή του ναού
Η μοίρα του όμως είχε διαμορφωθεί έτσι ώστε να καταστραφεί ολοσχερώς λόγω ενός ασήμαντου ανθρώπου. Το όνομά του ήταν Ηρόστρατος και φαίνεται ότι αυτός ήταν ο μανιακός εμπρηστής ο οποίος κατάφερε να κάνει ένα από τα πιο ιερόσυλα και πιο ειδεχθή εγκλήματα του αρχαίου κόσμου, πυρπολώντας τον ναό της Αρτέμιδος.
Όλη τη νύχτα οι Εφέσιοι προσπαθούσαν να σώσουν με τα ελάχιστα μέσα που είχαν εκείνη την εποχή οτιδήποτε σωζόταν από τον ναό. Η αυγή της επόμενης ημέρας έδειξε και το μέγεθος της καταστροφής. Κανείς δεν είχε καταλάβει πώς και με ποιον τρόπο ξεκίνησε αυτή η πυρκαγιά.
Την ίδια ακριβώς στιγμή που η πόλη προσπαθούσε να διαχειριστεί ένα τεράστιο σοκ, ο Ηρόστρατος είχε βγει βόλτα στην αγορά της πόλης και διαφήμιζε σε όποιον έβρισκε μπροστά του, το τι είχε κάνει την προηγούμενη ημέρα.
Ο Ηρόστρατος που ήθελε να μείνει στην ιστορία
Η πληροφορία φτάνει γρήγορα στα αυτιά των αρχών οι οποίες άμεσα συλλαμβάνουν και βασανίζουν τον Ηρόστρατο με το αρχαίο μαρτύριο του τροχού. Τότε εκείνος ομολογεί πως πράγματι ήταν ο υπεύθυνος της μεγάλης καταστροφής. Αυτό που εξόργισε ακόμη περισσότερο τους Εφέσιους ήταν ο λόγος.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι ο λόγος για την πράξη του ήταν η υστεροφημία του. Με άλλα λόγια, ήθελε πολύ να μείνει στην ιστορία το όνομά του για κάτι, ακόμα και αν αυτό ήταν τόσο αισχρό. Ο Ηρόστρατος καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε. Αυτό όμως δεν τους αρκούσε.
Η πράξη του οδήγησε στην τιμωρία της λεγόμενης damnatio memoriae. Με άλλα λόγια, της πλήρους απαγόρευσης οποιασδήποτε γραπτής ή προφορικής αναφοράς στο όνομά του με τιμωρία θανάτου. Ο ίδιος δηλαδή κατά κάποιον τρόπο καταδικάστηκε σε ανυπαρξία. Η αλήθεια όμως είναι ότι τελικά πέτυχε τον σκοπό του.
Ο ιστορικός Θεόπομπος αναφέρει το όνομά του στα Φιλιππικά και από εκεί το αντιγράφει ο περίφημος Στράβων διασώζοντας το όνομα του Ηρόστρατου στην αιωνιότητα. Ο όρος «ηροστράτειος δόξα» δηλώνει πια τον άνθρωπο που επιζητά διψασμένα τη δόξα ακόμα και μέσω μία καταστροφικής πράξης.
Τελικά, ναός της Αρτέμιδος ανοικοδομήθηκε αργότερα, ακόμα μεγαλύτερος και πιο εντυπωσιακός για να ξανακαταστραφεί τελικά από μία επιδρομή των Γότθων.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
