Έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα τα πιο λαμπρά μυαλά που έδρασαν τον 20ό αιώνα. Παρόλα αυτά, αν δεν υπήρχε στο χαρτόνομισμα των 10.000 δραχμών, το πρόσωπό του θα ήταν παντελώς άγνωστο για τους περισσότερους Έλληνες. Μιλάμε για τον Κουμιώτη γιατρό Γιώργο Παπανικολάου που γεννήθηκε μία μέρα σαν και αυτή στην Κύμη του 1883.
Το όνομά του βέβαια είναι γνωστό σε όλον τον πλανήτη λόγω του Τεστ Παπ, μίας μεθόδου εργαστηριακής διερεύνησης της κατάστασης του τραχήλου της μήτρας που χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, για την ανίχνευση δυνητικά προ-καρκινικών και καρκινικών καταστάσεων. Ως ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε αυτή τη μέθοδο, ο δύο φορές υποψήφιος για Νόμπελ Γιώργος Παπανικολάου, θεωρείται ότι είναι ένας επιστήμονας που έσωσε και σώζει ακόμα τις ζωές εκατομμυρίων γυναικών ανά τον κόσμο.
Το ταλέντο και η ευφυϊα του Γεώργιου Παπανικολάου φάνηκαν από πολύ νωρίς. Μόλις στα 21 του χρόνια είχε ήδη καταφέρει να αποκτήσει πτυχίο ιατρικής. Ταυτόχρονα όμως ήταν και ένας άνθρωπος που δεν έμεινε αποκλεισμένος στα στεγανά της επιστήμης του. Αντιθέτως, φαίνεται ότι είχε επαφές και διάβαζε ιδεολογικά και πολιτικά ρεύματα της εποχής του, ενώ είχε εξασκηθεί και στο βιολί.
Με χρήματα του πατέρα του, που πίστευε πολύ στις δυνατότητές του, έφυγε για να σπουδάσει στη Γερμανία Βιολογία και Ζωολογία στην Ιένα, το Φράιμπουργκ και το Μόναχο, πλάι σε πολύ σημαντικά ονόματα της εποχής, όπως ο Χαίκεαλ, ο Βάισμαν και ο Χέρτβιγκ. Eκεί, μεταξύ πολλών άλλων ασπάζεται και τις σοσιαλιστικές ιδέες.
Όταν σκέφτηκε να εγκαταλείψει την ιατρική
Όταν τελείωσε τη στρατιωτική του θητεία, ο Παπανικολάου βρέθηκε να ψάχνει τη θέση του στον κόσμο. Παρότι ήταν εξαιρετικός φοιτητής, δεν ήταν σίγουρος ότι ήθελε να εξασκήσει την ιατρική. Σε εκείνο το διάστημα, ασχολούνταν με το χωράφι του και παράλληλα διάβαζε φιλοσοφία με βασικά του αναγνώσματα τον Νίτσε, τον Καντ και τον Σοπενχάουερ.
Αφού το σκέφτηκε πολύ, αποφάσισε να μη γίνει γιατρός αλλά να αφιερωθεί στην έρευνα. Διαβάζουμε σε ένα γράμμα που στέλνει στον πατέρα του, «Δεν είμαι πλέον ονειροπόλος. Η επιστήμη με άρπαξε από τα χέρια του Νίτσε. Πατώ απάνω σε έδαφος στερεό…».
Το 1910 παντρεύεται και το 1913 αποφασίζει να πάρει τη σύζυγό του και να φύγουν στην Αμερική. Μετά από μία δύσκολη περίοδο, κατάφερε να κάνει αυτό που αγαπούσε. Αποφάσισε δε να ολοκληρώσει εκεί, πειραματικές έρευνες από τη Γερμανία που είχε αφήσει στη μέση. Μελέτησε, λοιπόν, τα κολπικά επιχρίσματα ινδικών χοιριδίων και τα αποτελέσματα ήταν πολύ ενθαρρυντικά.
Υπάρχουν διάφορες ιστορίες που λένε ότι ο ίδιος φρόντιζε να κάθεται και να μελετάει με το μικροσκόπιό του ακόμα και στην αυλή του σπιτιού του.
Η στιγμή της μεγάλης ανακάλυψης
Τελικά, το 1923 ανακάλυψε την πρώτη εφαρμογή των θεωριών του καθώς δημιούργησε μία κυτταροδιαγωνιστική μέθοδο την οποία χρησιμοποίησε σταδιακά σε υγιείς γυναίκες αλλά και σε καρκινοπαθείς. Αφού δημοσίευσε την έρευνά του («Διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας από τα κολπικά επιχρίσματα»), τελικά η μέθοδος αρχίζει να χρησιμοποιείται σε χιλιάδες γυναίκες στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1940.
Μέσα στα επόμενα χρόνια, το τεστ-παπ ταξίδεψε και στην Ευρώπη. Οι έρευνες άρχισαν να δείχνουν ότι το ποσοστό θνησιμότητας από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας άρχισε να μειώνεται δραστικά. Κυριολεκτικά, ο Γεώργιος Παπανικολάου ήταν η αφορμή, για να σωθούν χιλιάδες ζωές.
Έκτοτε, αφοσιώθηκε στην εκπαίδευση των γιατρών όσον αφορά την πρόληψη και την καταπολέμηση του καρκίνου. Καθόλη τη διάρκεια της ζωής του παρακολουθούσε τις έρευνες που αφορούσαν την καταπολέμηση της νόσου με τρομερό ενδιαφέρον. Μετά από 40 χρόνια στις ΗΠΑ, επέστρεψε για λίγο στην Ελλάδα όπου έγινε δεκτός με θερμότατη υποδοχή, κυρίως στην Κύμη.
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο πολύ σημαντικό. Φαίνεται ότι σε αυτή την πολύ σημαντική του ανακάλυψη, ο Παπανικόλαου φρόντισε να μη φτιάξει πατέντα. Αυτό σημαίνει ότι η ανακάλυψή του είναι ακόμα και σήμερα φτηνή και προσβάσιμη σε πάρα πολλές γυναίκες, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, φυλής και διασυνδέσεων.
Μία προτομή του υπάρχει στην κεντρική πλατεία του χωριού του, της Κύμης. Ταυτόχρονα, υπάρχει και το σπίτι του σε ένα σημείο του χωριού. Πέραν αυτών βέβαια, το ελληνικό κράτος σπάνια ασχολείται με τον ίδιο και τη ζωή του η οποία είναι εν πολλοίς άγνωστη για τους περισσότερους. Ποιος να το έλεγε; Οι εθνικές μυθολογίες σπάνια στηρίζονται σε ανθρώπους που σώζουν ζωές.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
