Τα '90s ήταν μια δεκαετία που καθόρισε αρκετά τη ζωή στην Αθήνα. Ο πληθυσμός της αυξήθηκε με γοργούς ρυθμούς εξαιτίας της ταχείας αστικοποίησης και της εσωτερικής μετανάστευσης, η οικονομική ανάπτυξη ενισχύθηκε με γοργούς ρυθμούς, ενώ οι πολιτιστικές επιρροές από τη δύση άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στην πόλη.
Ακολουθώντας, λοιπόν, τη μόδα των Αμερικανών, άρχισαν να δημιουργούνται σε αρκετές γειτονιές της πρωτεύουσας διάφορα μικρά εμπορικά κέντρα, γεμάτα κυρίως με εμπορικά καταστήματα και εστιατόρια για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ντόπιων.
Τέτοια δημιουργήθηκαν στο Παγκράτι, στου Ζωγράφου, στον Χολαργό, στο Μαρούσι, τη Γλυφάδα και πολλές ακόμη περιοχές. Για αρκετά χρόνια, τα συγκεκριμένα σημεία αποτελούσαν κέντρα των γειτονιών. Εκεί που συναντιόντουσαν οι ντόπιοι για να βγουν τη βόλτα τους και να κάνουν τα ψώνια τους.
Η περίοδος της μεγάλης ακμής όμως δεν κράτησε για πάντα. Όλα ξεκίνησαν να αλλάζουν με τη δημιουργία γιγάντιων εμπορικών κέντρων στην πόλη, τα οποία μπορούσαν να φιλοξενήσουν πολλά περισσότερα καταστήματα από τα προηγούμενα. Τα τεράστια malls αυξάνονταν διαρκώς και η κίνηση στα μικρά συνοικιακά εμπορικά κέντρα έπεφτε επίσης διαρκώς.
Και κάπως έτσι φτάνουμε στο σήμερα. Για να έχουμε, όμως, μια πλήρη εικόνα για το τι συμβαίνει τελικά στο εσωτερικό τους, αποφασίσαμε να πάμε σε μερικά από αυτά και να μιλήσουμε με τους ανθρώπους που τα επισκέπτονται καθημερινά.
«Μετά την κρίση έπεσε πολύ η κίνηση»
Η πρώτη στάση έγινε στο Μέγαρο Χαραγκιώνη επί της λεωφόρου Υμηττού. Όπως σημειώνεται στην επιγραφή που υπάρχει ακριβώς μόλις περνάς την κεντρική του είσοδο, το εμπορικό κέντρο άνοιξε τις πύλες του το 1999. Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει μέχρι σήμερα είναι η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του.
Τα γυάλινα υπόστεγα που συναντώνται αρκετά σε αυτού του είδους τα κτίσματα στην Αθήνα, τα εντυπωσιακά μωσαϊκά στο πάτωμα και τα τεράστια σκαλοπάτια τραβούν αμέσως την προσοχή μας. Και φυσικά το γυάλινο ασανσέρ, στο οποίο θα αναφερθούμε στη συνέχεια. Οι χώροι που σήμερα συγκεντρώνουν τον περισσότερο κόσμο είναι το σούπερ μάρκετ μεγάλης αλυσίδας που λειτουργεί στο ισόγειο αλλά και το σινεμά στους πάνω ορόφους.
Κατά τα άλλα, στον χώρο λειτουργούν μερικά ακόμη καταστήματα ρούχων, τα οποία, ωστόσο, έχουν τη βιτρίνα τους από την πλευρά του δρόμου, κάτι που κάνει την πρόσβαση σε αυτά ακόμα πιο εύκολη. Οι κυλιόμενες σκάλες δεν λειτουργούν, ενώ ο χώρος δείχνει να έχει μείνει ίδιος και απαράλλαχτος εδώ και χρόνια.
Πιάνουμε κουβέντα με μια περαστική που έχει έρθει για να κάνει τα ψώνια της στο σούπερ μάρκετ. Έχει μεγαλώσει στο Παγκράτι και επισκέπτεται τον χώρο από την πρώτη στιγμή που άνοιξε τις πύλες του.
«Παλιότερα είχε περισσότερα μαγαζιά και κίνηση. Μετά την κρίση, όμως, έπεσε. Δεν έχει λεφτά ο κόσμος. Ποιος να ανοίξει μαγαζί τώρα εδώ, ενώ μπορεί να πάρει την οικογένειά του και να πάει στο εμπορικό κέντρο στο Μαρούσι, στον Άγιο Δημήτριο;» λέει και κατεβαίνει τις σκάλες με το καρότσι λαϊκής.
Η ίδια κατάσταση επικρατεί και στην περιοχή του Ζωγράφου και πιο συγκεκριμένο στο Εμπορικό Κέντρο Άνοιξη επί της Λεωφόρου Παπάγου. Με το που φτάνουμε στην είσοδο πέφτουμε πάνω σε μια σειρά από ενοικιαστήρια.
«Ο Έλληνας δεν θέλει να κλείνεται μέσα. Θέλει να κάνει έξω τα ψώνια του»
Στο εσωτερικό του υπάρχουν αρκετοί άδειοι χώροι. Η αισθητική του μοιάζει αρκετά με εκείνο του Παγκρατίου. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση είναι υπαίθριο και έχει άμεσα επικοινωνία με τις τριγύρω πολυκατοικίες.
Στο ισόγειο λειτουργεί ένα μπιλιαρδάδικο, ενώ οι περισσότεροι φτάνουν ως εκεί για το γυμναστήριο του τρίτου ορόφου. Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται επίσης μέσω ενός γυάλινου ασανσέρ. Η ιστορία του συγκεκριμένου ανελκυστήρα που κάποτε θεωρούνταν μεγάλο δείγμα πολυτέλειας για μια κτιριακή δομή ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και πιο συγκεκριμένα από το ξενοδοχείο Ελ Κορτέζ στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια.
Το ξενοδοχείο θεωρείται το πρώτο παγκοσμίως που προχώρησε στη συγκεκριμένη καινοτομία. Στο διαδίκτυο, μάλιστα, κυκλοφορούν διάφορες φωτογραφίες με επισκέπτες του χώρου που μένουν έκθαμβοι από τη θέα του. Μερικοί, βέβαια, αποφεύγουν να κοιτάξουν κάτω, καθώς έχουν υψοφοβία.
Μέσα στο πέρασμα των χρόνων, το γυάλινο ασανσέρ έφτασε στην Ελλάδα και έγινε σήμα κατατεθέν των εν λόγω εμπορικών κέντρων. Τις προηγούμενες δεκαετίες, μάλιστα, υπήρξε ένα από τα αγαπημένα σκηνικά για video clips Ελλήνων τραγουδιστών και τηλεοπτικές σειρές.
Το γυάλινο ασανσέρ του εμπορικού κέντρου στου Ζωγράφου ανεβοκατεβαίνει κανονικά, σε αντίθεση με τις κυλιόμενες σκάλες που και αυτές έχουν πάψει να λειτουργούν. Όπως σημειώνει ο κύριος Πέτρος, ο οποίος περνά αρκετά συχνά από το σημείο καθώς μένει ακριβώς δίπλα, ο χώρος δεν θυμίζει σε τίποτα το παρελθόν.
«Έχουν βγει στο σφυρί πολλά μαγαζιά. Να, αν κοιτάξεις γύρω, θα δεις πόσες βιτρίνες είναι άδειες. Ο Έλληνας δεν θέλει να κλείνεται μέσα, να το θυμάσαι αυτό. Έχουμε τόσες μέρες ήλιο. Θέλει να βγει έξω να κάνει τα ψώνια του. Στη βόρεια Ευρώπη να το δικαιολογήσω που κάνει τόσα κρύα. Εδώ ήταν μια μόδα που πέρασε. Πάμε παρακάτω» εξηγεί.
Όλοι βέβαια αναρωτιούνται για το τι θα γίνει τελικά με αυτά. «Δεν είναι ωραίο πράγμα να περνάς και να το βλέπεις αυτό. Πρέπει να γίνει κάτι» καταλήγει ο κύριος Πέτρος. Από την άλλη, δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι τα συγκεκριμένα εμπορικά κέντρα αποτελούν ζωντανό κομμάτι της αρχιτεκτονικής ιστορίας της Αθήνας, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να σβήσει.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
