01.06.24 16:40

«Αυτό που κάνουμε δεν είναι πειραματισμός, αλλά βίωμα» - Οι Social Waste σαλπάρουν για Τεχνόπολη

Οι Social Waste μιλούν στο Reader λίγο πριν το μεγάλο live τους στην Τεχνόπολη.

Από τον Χρόνη Μίσσιο μέχρι τον Μπερκίν Ελβάν και από τον Αναγνωστάκη μέχρι τον Γκαλεάνο, εκείνοι επιλέγουν να μιλούν μέσα από στίχους, μπλεγμένους με παραδοσιακά μεσογειακά όργανα. Το να ακούς Social Waste, σημαίνει αυτόματα ότι παίρνεις πολιτική θέση. Το ίδιο και όταν βλέπεις κάποιον στον δρόμο να φορά το merch με τη στάμπα της μπάντας

Από το 1999 που ξεκίνησαν ως δεκαεφτάχρονοι μαθητές ακόμα, μέχρι σήμερα, φαίνεται πως έχουν αφήσει ένα ανεξίτηλο στίγμα στη σκηνή διαμορφώνοντας έναν διαφορετικό από τα υπάρχοντα καλούπια ήχο, το «χιπ-χοπ της Μεσογείου». Έχουν ταξιδέψει σε πολλές γωνιές του κόσμου και έχουν φέρει πίσω κάτι από τις κουλτούρες που έχουν δει και τις εικόνες που τους έχουν διαμορφώσει, ενσωματώνοντάς το σε ρίμες και μουσική. Ξεφεύγουν από τις νόρμες και δεν ακολουθούν τις εκάστοτε μόδες της εποχής, καθώς αυτό που κάνουν δεν είναι πειραματισμός, αλλά βιώματα.

Λίγο πριν το live τους στην Τεχνόπολη με τους Θραξ Πανξ, μίλησαν στο Reader για τα χιλιόμετρα που έχουν διανύσει στη ραπ σκηνή.

Διανύετε ήδη πολλά χρόνια στη σκηνή. Θεωρείτε ότι έχετε αφήσει αποτύπωμα ως μπάντα;

Social Waste: «Ελπίζουμε πως ναι. Όπως και η σκηνή έχει αφήσει αποτύπωμα πάνω μας. Ξεκινήσαμε ως ράπερ που χρησιμοποιούν ήδη ηχογραφημένο ήχο για να φτιάξουν “μουσικό χαλί” πάνω στο οποίο να πατήσουν. Αυτό μας έκανε εφευρετικούς και δημιουργικούς. Αργότερα, όταν πια δε μας αρκούσε ο ήδη ηχογραφημένος ήχος, είπαμε πέρα απο τους στίχους μας, να φτιάξουμε και τους ήχους μας μόνοι μας.

Επιλέξαμε όλο αυτό να έχει ένα πολιτισμικό πλαίσιο μεσογειακό και το ονομάσαμε “χιπ χοπ της Μεσογείου”. Σήμερα βλέπουμε νέες μπάντες να αναφέρονται σε αυτό, κάποιοι άμεσα, ενώ άλλοι παρότι δεν αναφέρονται άμεσα, είτε το κάνουν εμμέσως είτε είναι προφανές οτι έχουν επηρεαστεί χωρίς να το αναφέρουν. Οπότε...μάλλον έχουμε αφήσει το στίγμα μας. Αλλά δεν τελειώσαμε. Ποιος ξέρει πού αλλού θα μας βγάλει».

Κάποιο σκηνικό που έχει συμβεί σε live σας;

«Με τον όρο “σκηνικό” εννοείς κάτι άσχημο; Δεν έχει συμβεί κατι. Μια φορά μόνο που πήγαμε να στηρίξουμε τη ΒιοΜε όταν το κράτος έστειλε αστυνομία να αποκλείσει τον μισό χώρο του εργοστασίου. Εμείς πήγαμε να παίξουμε και βρήκαμε συρματοπλέγματα και λεωφορεία των ΜΑΤ διακριτικά παρατεταγμένα. Δε συνέβη κάτι, αλλά υπήρχε μια ένταση. Ήρθε όμως πολύς κόσμος, δε φοβήθηκε ο κόσμος και ήρθε να δηλώσει τη στήριξή του σε αυτό το εγχείρημα εργατικής αυτοδιαχείρισης, όπως και εμείς».

Ποια είναι η γνώμη σας για τον τρόπο που είναι διαμορφωμένη η χιπ χοπ σκηνή σήμερα; Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι παθογένειές της; Διανύουμε μια ανοδική πορεία ή μια κατρακύλα;

«Το χιπ χοπ στην Ελλάδα και όχι μόνο ίσως είναι το κυρίαρχο και πιο δημοφιλές μουσικό είδος. Υπάρχουν βέβαια πολλά χιπ χοπ εντός του. Απο άποψη απήχησης, σίγουρα διανύουμε την καλύτερη περίοδο. Δεν ξέρουμε για τις νεότερες γενιές, ίσως το θεωρούν και αυτονόητο να έχουν πολύ κόσμο στις συναυλίες. Εμείς όμως το έχουμε ανέβει σκαλί-σκαλί, και μεγάλωσε μαζί μας αυτό το είδος. Έχουμε παίξει και για 15 άτομα έχουμε παίξει και για 30.000. Οπότε δεν το θεωρούμε και αυτονόητο αυτό που γίνεται».

Υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ των καλλιτεχνών ή -τέλος πάντων- κάποιων καλλιτεχνών;

«Δεν ξέρω αν η σωστή λέξη είναι αλληλεγγύη, αλλά σίγουρα δεν υπάρχουν οι ανούσιες έχθρες του παρελθόντος. Δεν έχουμε κάτι να χωρίσουμε με τα περισσότερα παιδιά».

Πλέον στο Spotify έχουν απήχηση και εκατομμύρια ακροάσεις ράπερ με στίχο υποτιμητικό, σεξιστικό που προβάλλει ένα καπιταλιστικό πρότυπο. Για ποιο λόγο θεωρείτε πως συμβαίνει αυτό σε μια χώρα που βιώνει πολλαπλές κρίσεις; Γιατί οι νέες γενιές εκφράζονται με κάτι που απέχει μίλια από τη δική τους πραγματικότητα;

«Δεν είναι οι ράπερ που το θέτουν αυτό το πρότυπο. Απλώς είναι οι ράπερ που αγκαλιάζουν το πρότυπο του καπιταλισμού, γιατί αυτό προβάλουν. Το golden boy σε ραπερ εκδοχή. Αυτό δεν είναι το υπέρτατο πρότυπο του καπιταλισμού; Ο πλούσιος, ο επιτυχημένος, αυτός που κάνει επίδειξη. Το american dream».

Εσείς νιώθετε πως έχετε ευθύνη απέναντι στο κοινό σας;

«Πρώτα απ’όλα έχουμε ευθύνη απέναντι στους εαυτούς και την αξιοπρέπειά μας. Γι’αυτό δε θα μας δεις να προβάλλουμε τέτοια πράγματα ποτέ. Ούτε είμαστε έτσι, ούτε έχουμε όνειρο να γίνουμε έτσι. Σε αυτό ακριβώς το πρότυπο “απαντάμε” και με το τραγούδι “Λένε”».

Τέμπη, Πύλος, νομοσχέδιο για ιδιωτικά Πανεπιστήμια, γυναικοκτονίες έξω από αστυνομικά τμήματα και πολλά ακόμα έχουν συμβεί τον τελευταίο χρόνο, κι όμως τίποτα φαίνεται να μην έχει αλλάξει από άποψη κοινωνικών αντιστάσεων. Πιστεύετε ότι υπάρχει μια γενικότερη αδράνεια;

«Υπήρξε μια κινητοποίηση απο πλευράς φοιτητικού κινήματος για το νομοσχέδιο των ιδιωτικών πανεπιστημίων, όπως και νωρίτερα για τη λεγόμενη “πανεπιστημιακή” αστυνομία. Για τα Τέμπη επίσης. Δεν είναι ασήμαντο. Για την Πύλο δυστυχώς ως κοινωνία απλώς σιωπήσαμε, και είναι ντροπή μας. Είναι το μεγαλύτερο έγκλημα, κρατικό μάλιστα, ευρωπαϊκό θα λέγαμε, που έχει συμβεί στη Μεσόγειο τα τελευταία πολλά χρόνια.

Κι όλα αυτά γιατί; Γιατί κάποιοι άνθρωποι θέλησαν να πάνε απο ένα μέρος του πλανήτη σε ένα άλλο. Και δεν τους επετράπη. Υπάρχει αδράνεια, ναι. Υπάρχει και απελπισία. Αλλά οι κύκλοι διαμαρτυρίας ανοίγουν και κλείνουν. Έχουν εξάρσεις και υφέσεις. Τίποτα δεν τελείωσε».

Το να ακούς Social Waste σημαίνει αυτόματα ότι παίρνεις πολιτική θέση; Υπάρχουν άνθρωποι που σας ακούνε οι οποίοι μπορεί να ανήκουν σε άλλες κοινωνικές ομάδες;

«Αν καταλαβαίνουν τι ακούν, ελπίζουμε και νομίζουμε πως ναι κάτι σημαίνει. Δεν τραγουδάμε χαρούμενα τραγουδάκια για πάρτυ. Υπάρχει λόγος που κάνουμε αυτό που κάνουμε και δεν είναι για να γίνουμε διάσημοι, ή για να κάνουμε καριέρα και να βγάλουμε χρήματα».

Θεωρείτε ότι η άνεση του πληκτρολογίου έχει αντικαταστήσει τη συλλογική διεκδίκηση που πρέπει να εκφράζεται στο δρόμο;

«Όχι. Πιθανώς να την πλαισιώνει, να δίνει και άλλο ένα πεδίο διεκδίκησης και διαμόρφωσης της κοινής γνώμης κλπ. Αλλά όχι. Όταν ο κόσμος πειστεί, εξοργιστεί, οργανωθεί, παρακινηθεί επαρκώς θα βγει στο δρόμο. ‘Η θα κάνει άλλα πράγματα που δεν είναι μόνο διαμαρτυρία, αλλά και δημιουργία, οργάνωση, αυτοοργάνωση. Δεν υπάρχει μόνο η διαμαρτυρία».

Έχουμε ακούσει από εσάς ραπ με μεσογειακά όργανα ενώ πέρυσι κυκλοφόρησε δίσκος με πάντρεμα ραπ και κλασικής μουσικής. Τι άλλο θα θέλατε να ακούσετε;

«Εμείς ό,τι θέλουμε να ακούσουμε το φτιάχνουμε οι ίδιοι. Απο 'κει και πέρα, ό,τι έχει μεράκι να κάνει ο καθένας και η καθεμιά. Εμάς μας αρκεί να ακούμε λόγο και στίχο με λόγο ύπαρξης».

Υπάρχουν καλλιτέχνες στο εξωτερικό που κάνουν κάτι αντίστοιχο;

«Με το χιπ χοπ της μεσογείου; Εξ’όσων γνωρίζουμε υπάρχουν πχ στις Άνδεις γκρουπ ραπ που αξιοποιούν τοπικά όργανα και γλώσσες, υπάρχουν κάποιες προσπάθειες αντίστοιχες στον Αραβικό κόσμο, στα νησιά της Σαρδηνίας και της Σικελίας επίσης γνωρίζουμε κάποιες αντίστοιχες προσπάθειες, αλλά γενικά δεν θα το βρείτε παντού αυτό το πράγμα. Είναι μάλλον σπάνιο».

Έχετε σκεφτεί να πειραματιστείτε με κάτι εντελώς διαφορετικό;

«Για εμάς, αυτό που κάνουμε δεν είναι πειραματισμός αλλά βίωμα, καθώς πολλά μέλη μας είναι μουσικοί του "πάλκου" που έχουν πολλές ώρες πτήσης στο "πατάρι". Δηλαδή, δεν ακολουθούμε τη μόδα της εποχής, (έτσι κι αλλιώς με τα "Αντίποινα" κάναμε ελληνόφωνο ραπ με χρήση παραδοσιακών μουσικών οργάνων από το 2008), που θέλει τους ανθρώπους των αστικών κέντρων να ταυτίζονται με τα βιώματα των ανθρώπων της υπαίθρου του προηγούμενου αιώνα ούτε αυτό το μοντέρνο fusion που σε κάποιες περιπτώσεις δε σέβεται, τις φόρμες και την αισθητική της ουσίας της παραδοσιακής μουσικής.

Από εκεί και πέρα με αλλά ήδη μουσικής που μας αρέσουν έχουμε φλερτάρει. Έχουμε δηλαδή τραγούδια με στοιχεία reggae, blues, ska και punk».

Τελικά για να ζήσει κάποιος στη χώρα από τη μουσική πρέπει να κάνει τα χατίρια της μουσικής βιομηχανίας και των εταιρειών παραγωγής;

«Όχι. Υπάρχει κι άλλος δρόμος, και ειδικά η ραπ σκηνή στην Ελλάδα το έχει αποδείξει. Ο δρόμος που περιγράφεις είναι “ο εύκολος δρόμος”. Εμείς έχουμε πάρει τον άλλο, τον δύσκολο. Παρ’ολα αυτά, κάτι έχουμε καταφέρει».

Θεωρείτε ότι το ραπ έχει στοιχεία διαχρονικότητας ή είναι απλά μία μόδα;

«Δε γνωρίζουμε. Αυτό είναι κάτι που μόνο ο χρόνος θα μπορέσει να μας δείξει. Βρισκόμαστε άλλωστε στην αρχή αυτής της σκηνής. Ούτε τριάντα χρόνια δεν έχει κλείσει στην Ελλάδα».

Πείτε μας μερικά λόγια για το επερχόμενο live στην Τεχνόπολη. Τι θα δούμε;

«Θα δείτε δυο μπάντες που με παραδοσιακά όργανα και δρόμους δημιουργούν κάτι καινούριο, είτε αυτό είναι μια άλλη αισθητική πάνω σε παραδοσιακά τραγούδια Θρακιώτικα όπως κάνουν οι Θραξ Πανξ, είτε σύγχρονο τραγούδι ραπ πάνω σε μουσικές που παίζονται με όργανα της ευρύτερης λεκάνης της Μεσογείου όπως κάνουν οι Social Waste. Ίσως και κάποιο συνδυασμό όλων αυτών των χαρακτηριστικών. Για να δούμε!».