Κάθε φορά που η χώρα στρέφει το βλέμμα της στη διαχρονικά «ευαίσθητη» περιοχή του Έβρου, κάτι κακό έχει συμβεί. Αυτή τη φορά το κακό αφορούσε την ολική καταστροφή από τα πύρινα μέτωπα που κατέκαψαν μία τεράστια και πανέμορφη περιοχή απειλώντας και τελικά καταστρέφοντας περιουσίες των κατοίκων.
Στο περιθώριο αυτής της τραγωδίας και μέσα από τη στάχτη αναδείχθηκε και μία άλλη πολύ σκοτεινή πλευρά της περιοχής. Μετά από αλλεπάλληλα fake news, συγκεχυμένες πληροφορίες, ψεύδη και ηθικό πανικό, ακροδεξιοί πολιτευτές και οργανώσεις εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να προωθήσουν την ατζέντα τους και να ενισχύσουν την επιρροή τους στην τοπική κοινωνία.
Χωρίς κανένα πραγματικό στοιχείο, η πυρκαγιά συνδέθηκε με τη μετανάστευση. Αυτή η αναπαραστατική σύνδεση λειτούργησε ως τρόπος νομιμοποίησης αδιανόητων για οργανωμένο κράτος πράξεων. Ένοπλοι «πολιτοφύλακες» έκαναν περιπολίες στην περιοχή έχοντας υπακούσει στο κάλεσμα στα όπλα ενός ακήρυχτου πολέμου εις βάρος των μεταναστών.
Δύο βίντεο ήρθαν στη δημοσιότητα, βίντεο στα οποία καταγραφόταν από τους ίδιους του δράστες το βαρύ αδίκημα της αρπαγής μεταναστών. Όταν συνελήφθησαν υποστήριξαν ότι οι δήθεν έβαζαν πυρκαγιές (πράγμα που αποδείχθηκε περίτρανο ψέμα). Όλοι οι μετανάστες αφέθηκαν ελεύθεροι, ενώ οι κυνηγοί των κεφαλών προφυλακίσθηκαν.
Πώς εξηγούνται όλα αυτά; Ο κ. Γιάννης Λασκαράκης ζει στον Έβρο από το 1970 παίρνοντας μετάθεση από την Καβάλα ως μηχανικός του Δημοσίου. Αγάπησε και δέθηκε με την περιοχή όπου συνέχισε να ζει ως ιδιώτης. Τελικά, το 1981, ξεκίνησε την εφημερίδα Γνώμη, ως ένα «ερασιτεχνικό πείραμα» όπως το χαρακτηρίζει. Η Γνώμη μεγάλωσε, αναπτύχθηκε και έγινε μία από τις σημαντικότερες περιφερειακές εφημερίδες της χώρας. Απευθυνθήκαμε σε εκείνον προκειμένου να κατανοήσουμε λίγο καλύτερα τι ακριβώς συμβαίνει στην περιοχή.
Αρχικά, ποια είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στον Έβρο με τις πυρκαγιές; Ποιες περιοχές έχουν καταστραφεί;
H φωτιά διαπέρασε όλο σχεδόν το νότιο τμήμα τους Έβρου, από τη Λευκίμμη στο δάσος της Δαδιάς, μέχρι τη Μάκρη και τα Δίκελλα στην παραθαλάσσια ζώνη του νομού. Προάστια της Αλεξανδρούπολης, όπως η Χιλή, απειλήθηκαν, ενώ ο Άβαντας και η Παλαγία έζησαν την κόλαση της φωτιάς (σ.σ. η συνέντευξη συνέβη μετά την αναζωπύρωση που απείλησε το Σουφλί).
Υπάρχει οποιαδήποτε σύλληψη μετανάστη/στριας σχετικά με τους εμπρησμούς πέραν της γνωστής υπόθεσης των 13 προσφύγων και των άλλων 4 που απήγαγαν οι «κυνηγοί κεφαλών»;
Όχι δεν υπάρχει καμία άλλη σύλληψη. Υπάρχουν μόνο 20 μετανάστες που βρέθηκαν νεκροί στις πυρκαγιές.
Πώς γεννήθηκε αυτή η σύνδεση μετανάστευσης-πυρκαγιών που μοιάζει να έχει πείσει τόσο πολλούς ανθρώπους στον Έβρο και αλλού;
Κατ΄αρχάς υπάρχει παράδοση μακροχρόνια στην Ελλάδα εναντίον των προσφύγων. Θυμηθείτε τι τράβηξαν οι Έλληνες πρόσφυγες που ήρθαν στην πατρίδα τους μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Τους έδιωχναν, «τουρκόσπορους» τους έλεγαν, και «παστρικιές» τις γυναίκες τους. Δεν τους έδιναν χωράφια, δεν τους συναναστρέφονταν.
Δυστυχώς στον Έβρο υπάρχει διαδεδομένο ένα κλίμα ξενοφοβίας που ορισμένες φορές αγγίζει τα όρια του ρατσισμού. Η γειτνίαση με την Τουρκία και η κακή κατάσταση των σχέσεών μας, προκαλεί ένα αίσθημα φόβου το οποίο επεκτείνεται και σε οποιονδήποτε προέρχεται από την Ασία. Φαινόμενα βίας από αλλοεθνείς προβάλλονται υπερβολικά και αποδίδονται στην «ράτσα» τους, ενώ παραβλέπουν ότι εγκληματίες υπάρχουν παντού.
Ευθύνη έχουν και οι πολιτικοί μας οι οποίοι εκμεταλλεύονται αυτή την ανασφάλεια με αποτέλεσμα να οι πολίτες να στρέφονται προς τους «εισβολείς», ώστε να απαλλάξουν τους εαυτούς τους από τις ευθύνες. Το δυστύχημα είναι ότι έτσι εκκολάπτεται το «αυγό του φιδιού».
Είστε άνθρωπος που ασχολείται με τα media, έχετε εικόνα για το πώς λειτουργούν αυτά τα δίκτυα παραπληροφόρησης στην ευρύτερη περιοχή;
Είναι πολύ εύκολη η απάντηση. Αναζητήστε το χρήμα και την προσωπική εμπάθεια.
Από την Αθήνα βλέποντάς το υπάρχει μια εικόνα ότι στον Έβρο κινούνται ένοπλες ομάδες πολιτών οι οποίοι αυτόκλητα κυνηγούν πρόσφυγες και μετανάστες. Είναι πραγματική αυτή η εικόνα ή έχει γιγαντωθεί από τον μεγεθυντικό φακό των social media;
Δυστυχώς είναι πραγματικότητα σε βαθμό που με εκπλήσσει και εμένα. Δεν μπορώ να το πιστέψω όλον αυτόν τον παραλογισμό. Να θεωρείς ότι είσαι υπεύθυνος και έχεις χρέος να συλλάβεις όσους εσύ πιστεύεις ότι απειλούν την πατρίδα σου. Και ότι η απειλή προέρχεται από ταλαιπωρημένους πολίτες που ψάχνουν να βρουν στον ήλιο μοίρα.
Πρόκειται για πρόβλημα που έχει να κάνει με την πρωτόγονη φύση του ανθρώπου. Τον φόβο απέναντι στον άλλον, το διαφορετικό. Βρίσκεται στη βάση των ρευμάτων του φασισμού και του εθνικισμού. Είναι η έκφραση του μίσους απέναντι στον άλλον και στην πατρίδα του άλλου. Απέχει πολύ από τον γνήσιο πατριωτισμό που σημαίνει να αγαπάς τη δική σου πατρίδα.
Πάντως τα δύο βίντεο που είδαμε να κυκλοφορούν δείχνουν και ένα know-how, σαν να είναι μία επαναλαμβανόμενη διαδικασία με την ανοχή των τοπικών αρχών…
Ακριβώς επειδή υπάρχει όχι μόνο η ανοχή, αλλά και η επιβράβευση των αρχών, η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται. Υψηλοί παράγοντες της πολιτικής και της κοινωνίας, τους κανακεύουν και τους ηρωοποιούν. Πρόεδροι της Δημοκρατίας, Πρωθυπουργοί, υπουργοί, βουλευτές, δήμαρχοι, Δεσπότες, στρατηγοί, τους επαινούν και συγχωρούν οποιοδήποτε ατόπημα ή και παρανομία με το αιτιολογικό ότι αυτοί φυλάττουν Θερμοπύλες.
Στα σχόλια που βλέπουμε φανερώνεται μία πίκρα για την εγκατάλειψη των πολιτών του Έβρου από τα κέντρα λήψης αποφάσεων στην Αθήνα. Είναι αλήθεια αυτό;
Αυτό είναι χρόνιο φαινόμενο. Είμαστε μια «εξωτική» περιοχή που την θυμούνται μόνο όταν συμβαίνει κάποιο γεγονός δυσάρεστο, μια κρίση ή μια φυσική καταστροφή. Είμαστε επίσης όμηροι των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Συνήθως προβάλλονται πολεμικές εικόνες για να φανούν ότι οι κυβερνώντες είναι «γενναίοι» ή ότι χρειάζεται να προμηθευτούμε και άλλα όπλα.
Πρόσφατα αναδείχθηκε η γεωστρατηγική θέση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης για την υποκατάσταση των στενών των Δαρδανελλίων ως προς τις μεταφορές προς τον Εύξεινο πόντο. Αυτό όμως απαιτεί συνεργασίες με τα άλλα κράτη της περιοχής, ειρήνη και σταθερότητα. Δεν βοηθάει η μετατροπή του Έβρου σε συνεχή πολεμική ζώνη. Αυτό επιδιώκουν και οι αυτόκλητοι πολιτοφύλακες για να έχουν «δουλειά».
Η διακίνηση των μεταναστών επηρεάζει την καθημερινότητα ενός ανθρώπου που ζει και εργάζεται στον Έβρο; Aν ναι, σε ποιον βαθμό;
Η καθημερινότητα των «κανονικών» ανθρώπων δεν επηρεάζεται. Δεν τους συναντάμε στο δρόμο μας ούτε μπαίνουν στα σπίτια μας. Κινούνται είτε με τα αυτοκίνητα των διακινητών (συνήθως συλλαμβάνονται από την αστυνομία) είτε περιπλανώνται στα ορεινά προσπαθώντας να βρουν διέξοδο προς τη Θεσσαλονίκη, μέσω Ροδόπης.
Δεν αναφέρθηκαν παράνομες ενέργειες από τους ίδιους. Συνήθως αυτοί πέφτουν θύματα των διακινητών, που φθάνουν να οδηγούν στο αντίθετο ρεύμα της Εγνατίας, κίνηση που προκάλεσε τον θάνατο ενός ανύποπτου οικογενειάρχη συμπολίτη μας και των επιβαινόντων στο αυτοκίνητο των διακινητών.
Θα μου πείτε μερικά λόγια για την ομάδα «Αινήσιο Δέλτα». Πότε ξεκίνησε τη δράση της και ποιος ο σκοπός της λειτουργίας της;
Οι «αυθαίρετοι οικιστές» του Δέλτα του Έβρου, με την ονομασία «Αινήσιο Δέλτα» είναι μια συλλογικότητα που δρα διαχρονικά και αυτόνομα μέσα στον περίφημο βιότοπο του Έβρου. Τα πολιτικά χαρακτηριστικά τους δεν είναι ομοιογενή. Κυριαρχούν οι ακροδεξιοί του Βελόπουλου και πρώην Χρυσαυγίτες, αλλά συνυπάρχουν με μετριοπαθείς ψηφοφόρους της ΝΔ, ακόμη και με προερχόμενους από το παλιό ΠΑΣΟΚ πολίτες.
Η βασική τους συγκολλητική ύλη είναι μια αντίληψη παρωχημένου υπερπατριωτισμού που συνίσταται κυρίως στην ξενοφοβική εχθρότητα προς τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, τα «πιθήκια», όπως τους αποκαλούν, οι οποίοι απειλούν δήθεν την καθαρότητα της ελληνικής φυλής. Σύμβολό τους είναι το «Μολών λαβέ», ενώ θεωρούν ότι το βασικό τους καθήκον είναι να μας «προστατεύουν» από τους «λαθρομετανάστες».
Οι 170 αυθαίρετοι οικιστές έχτισαν σπίτια χωρίς άδεια σε δημόσια γη χωρίς να τους ενοχλήσει κανείς, ενώ όλοι τους έβλεπαν να μεταφέρουν τα οικοδομικά υλικά μέσα στο κέντρο της προστατευόμενης ζώνης. Διαμένουν στον χώρο του σπουδαίου υγροβιότοπου, πράγμα που απαγορεύεται αυστηρά, διότι έχουν υψηλή πολιτική προστασία.
Έχετε προσωπικά δεχτεί απειλές; Ξέρω ότι σας είχαν κάψει και το αυτοκίνητο…
Ναι έχω δεχθεί απειλές το 2020, αλλά και παλαιότερα το 1999 μου έκαψαν το αυτοκίνητό μου όταν οργανώναμε μια συνάντηση Ελλήνων και Τούρκων δημοσιογράφων στην Κομοτηνή.
Υπάρχουν άλλες φωνές στην περιοχή που προσπαθούν να αντισταθούν σε αυτή τη δύσκολη συνθήκη;
Δυστυχώς, είναι πολύ λίγες και μεμονωμένες.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
