Η ζωή επιφύλασσε στην Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου μια αρνητική έκπληξη με το που γεννήθηκε. Εξαιτίας ενός ιατρικού λάθους στη θερμοκοιτίδα της, προκλήθηκε βλάβη στην αμφιβληστροειδή αδένα και έμεινε τυφλή. Το μόνο που έμεινε ήταν λίγο φως στο αριστερό της μάτι, που της προκαλούσε μεγάλη απορία για τη ζωή.
«Σκεφτόμουν από μέσα μου, πώς να είναι άραγε να βλέπεις και από τα δυο σου μάτια. Αυτοί που βλέπουν, μπορούν να δουν τη μύτη τους; Είχα σκαλώσει» θυμάται. Η Ιωάννα Μαρία αποφάσισε, λοιπόν, όλα αυτά τα ερωτήματα να τα απαντήσει διαβάζοντας. Μόνο που τίποτα γύρω της δεν τη βοηθούσε.
«Ήταν πολύ δύσκολα τα παιδικά μου χρόνια. Βίωσα μεγάλες διακρίσεις στο σχολείο. Οι καθηγητές δεν ασχολούνταν για το αν μπορώ να διαβάσω να διαβάσω ή όχι. Αν μπορώ να δω στον πίνακα. Ήμουν το μεγάλο αουτσάιντερ της τάξης» προσθέτει.
Η οικογένειά της, όμως, δεν την άφησε ούτε μία στιγμή να αμφισβητήσει τις δυνατότητές της. «Ήταν πολύ προχωρημένοι για την εποχή. Δεν με χαρακτήρισαν με βάση τη βλάβη στην όρασή μου. Ήταν κι αυτό ένα κομμάτι του εαυτού μου, αλλά όχι το μοναδικό. Με έμαθαν πώς να κάνω πράγματα, να μην είμαι αδύναμη. Ήμουν ένα ισότιμο μέλος της οικογένειας».
Όποια γνώση, λοιπόν, δεν μπορούσε να λάβει από το σχολείο, την αποκτούσε στο σπίτι της. Βρίσκοντας τις δικές της πηγές γνώσης και διαβάζοντας με τις ώρες. Το μεγάλο της πάθος ήταν και παραμένει η Ψυχολογία. Σπούδασε και σήμερα κάνει το διδακτορικό της πάνω στο αντικείμενο.
Παράλληλα, εργάζεται στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία», στη Παιδοψυχιατρική Κλινική και συγκεκριμένα στο Ιατρείο Διαταραχών Φάσματος Αυτισμού. Τη συναντώ μετά το τέλος της βάρδιάς της στην πλατεία Χαλανδρίου. Μαζί της έχει τους δύο της σκύλους: τον Μπάμπου και την Ντέζι.
Η παρουσία της στη Βουλή
Ο Μπάμπου έγινε viral, ύστερα από την παρουσία του στη Βουλή, κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας των 300 βουλευτών που εξελέγησαν το βράδυ της 25ης Ιουνίου. Η Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου συνόδευσε, μαζί με την Αγκάθα Ακάρα, μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, τον βουλευτή επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργο Σταμάτη.
Η πρόσκληση στη γιορτή της δημοκρατίας την εξέπληξε. «Με τον κ. Σταμάτη είχαμε συνεργαστεί και στο παρελθόν. Είναι ένας πολιτικός που έφερε στην επιφάνεια τα προβλήματα των τυφλών. Όταν εξελέγη βουλευτής, λοιπόν, θεώρησε σωστό να προσκαλέσει δύο ανθρώπους που συμβολίζουν τον πραγματικό ρόλο του βουλευτή στα έδρανα. Του βουλευτή που μάχεται για τους ανθρώπους εκεί έξω» σημείωσε.
«Όταν με πήρε τηλέφωνο και μου ανακοίνωσε την πρόθεσή του, ξαφνιάστηκα αλλά δέχτηκα απευθείας. Είχα μεγάλη προσμονή. Όσον αφορά τη μέρα εκεί, το κλίμα ήταν πολύ οικείο. Μίλησα με πολλούς ανθρώπους που γνωρίζω από τον χώρο της πολιτικής και του ακτιβισμού. Κι ήταν από όλα τα κόμματα».
Η ίδια θεωρεί πως η παρουσία της στη Βουλή είναι το επιστέγασμα του αγώνα που έχει δώσει όλα αυτά τα χρόνια για την αναγνώριση της τεράστιας σημασίας του σκύλου οδηγού για τους τυφλούς. Όλα ξεκίνησαν το 2008.
Η ελλιπής κουλτούρα των Ελλήνων απέναντι στους τυφλούς
«Πάντα αγαπούσα τους σκύλους και γενικώς τα ζώα. Στο σπίτι μου μικρή είχα πάντα σκυλιά, γάτες, χελώνες, κουνέλια. Όταν διάβαζα για τους σκύλους-οδηγούς που υπήρχαν μόνο στο εξωτερικό, με έπιανε ένα δέος. Κάποια στιγμή, λοιπόν, αποφάσισα να πάρω τον δικό μου σκύλο, τη Λάρα. Έγινε, όμως, με μεγάλη δυσκολία και επιχορήγηση από το εξωτερικό. Έτσι, λοιπόν, σκέφτηκα να δημιουργήσω με μερικούς φίλους μου μια ΜΚΟ προκειμένου να κάνουμε γνωστό το θέμα στην Ελλάδα». Και τα κατάφερε.
«Στην Ευρώπη, υπάρχουν σκύλοι οδηγοί για τυφλούς εδώ και 100 χρόνια. Υπάρχουν εγκαταστάσεις, δομές, προσωπικό, κουλτούρα και μια τεράστια παραγωγή σκύλων ετησίως. Όλοι δίνουν χρήματα στις συγκεκριμένες δομές. Εμείς δυστυχώς δεν το είχαμε ως τότε» επισημαίνει η Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου.
Όπως εξηγεί, η κουλτούρα των Ελλήνων όσον αφορά την αντιμετώπιση των τυφλών συνανθρώπων, παίρνει ακόμη πολλή βελτίωση. «Η χώρα έχει να λύσει πολλά προβλήματα όσον αφορά την αυτονομία και τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μη βλεπόντων πολιτών της». Η ίδια το βλέπει καθημερινά στον δρόμο.
«Τις προάλλες ήρθε μια κυρία, μου έπιασε το μπαστούνι ενώ περπατούσα και μου το έβαλε πάνω στις γραμμές του οδηγού όδευσης για τους τυφλούς. Εγώ, όμως, ήθελα να πάω αλλού. Αλλά ακόμη και εκεί να ήθελα να πάω, δεν είναι τρόπος αυτός να σου αρπάζει το μπαστούνι. Έχει τύχει να με πιάσουν από την πλάτη. Είναι πολύ τρομακτικό. Νόμιζα πως κάποιος ήθελε να με κλέψει», θυμάται.
«Το πρώτο που μπορείς να κάνεις είναι να ρωτήσεις εάν χρειάζεται κάποια βοήθεια. Αν απαντήσει θετικά, μπορείς να τον πιάσεις από το μπράτσο και να τον καθοδηγήσεις. Ή αν έχει σκύλο - οδηγό, να μπεις μπροστά του και να σε ακολουθήσει».
Η τεράστια σημασία των σκύλων οδηγών
Οι σκύλοι-οδηγοί, κατά την ίδια, μπορούν να λύσουν πολλά από τα παραπάνω προβλήματα. «Θα σου μιλήσω αρχικά προσωπικά. Οι σκύλοι με βοήθησαν πολύ. Βελτίωσαν τη κινητικότητα του. Πια μπορώ να κινούμαι παντού με ασφάλεια, χωρίς να έχω ανάγκη κανέναν. Αλληλεπιδρώ μαζί τους. Μπορεί, δηλαδή, να βρίσκομαι σε ένα άσχημο σημείο της πόλης και αυτοί να μου δίνουν χαρά και αυτοπεποίθηση. Είναι η παρέα μου».
Η διαδικασία, ωστόσο, που ακολουθείται προκειμένου ένας σκύλος να γίνει κατάλληλος για οδηγός τυφλών δεν είναι απλή. Η εκπαίδευση διαρκεί δύο χρόνια, ενώ ο κάθε ένας από αυτούς πρέπει να διασφαλιστεί πως θα έχει την κατάλληλη σωματική και ψυχολογική υγεία, προκειμένου να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του.
«Θα πρέπει να είναι ένας ανθρωποκεντρικός σκύλος. Να μη φοβάται, να έχει γερή ιδιοσυγκρασία, να μην πανικοβάλλεται, να μην έχει επιθετικές τάσεις και το κυριότερο να μην κυνηγάει μπάλες» λέει γελώντας.
Η Λάρα, ο πρώτος σκύλος οδηγός της, από την οποία προήλθε και το όνομα του οργανισμού, έφυγε από τη ζωή το 2019. Το σοκ ήταν τεράστιο για εκείνη. «Δεν ήταν τόσο το πρακτικό κομμάτι. Ήξερες πως από κάποια στιγμή και έπειτα δεν θα είναι σε θέση να κάνει όσα έκανε. Ήταν περισσότερο το συναισθηματικό. Είχα περάσει όλη μου τη ζωή μαζί της. Κοιμήθηκε στην αγκαλιά μου. Και σήμερα λέω ότι αφού πέρασα κι αυτό, τίποτα δεν μπορεί να με κλονίσει».
Στο πλευρό της τώρα είναι ο Μπάμπου και η Ντέζι που δείχνουν να τα έχουν βρει μεταξύ τους. «Ταιριάξαμε πολύ καλά μεταξύ μας. Το είχα έννοια στην αρχή γιατί η Ντέζι ήταν ένα πολύ φοβικό σκυλί. Είχε εγκαταλειφθεί στο κυνοκομείο - “κολαστήριο” της Σπάρτης μαζί με άλλα τόσα σκυλιά, δεμένα, χωρίς νερό και φαγητό. Μια φίλη βρέθηκε εκεί για να τα φροντίσει. Τότε της ζήτησα να μου βρει ένα που θεωρούσε πως θα μου ταίριαζε και έτσι προέκυψε η Ντέζι» σημειώνει και γυρνά να της δώσει ένα φιλί.
Οι δυο σκύλοι είναι η καθημερινή της παρέα. Είναι τα πλάσματα που βλέπει μόλις γυρνάει στο σπίτι από τη δουλειά. Της αρέσει να κοιμάται μαζί τους. Έχουν γίνει πια ένα.
Στον ελάχιστο χρόνο που δεν εργάζεται στο νοσοκομείο ή στον οργανισμό, της αρέσει να διαβάζει, να κάνει καράτε, να χορεύει, να τρέχει. Πια δεν έχει καμία περιέργεια για το πώς μοιάζει ο κόσμος που ζούμε. «Το ξεπέρασα όλο αυτό και πια δεν με ενδιαφέρει καν. Έχω τη δική μου εικόνα για τον κόσμο. Μου κάνει, της κάνω. Τα έχουμε βρει μεταξύ μας».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
