Υπάρχουν πολλά ακληρήματα (τοπωνυμικά παρατσούκλια), τα οποία είναι γνωστά ως τις μέρες μας και συχνά τα αναφέρουμε σε συζητήσεις, συνήθως με χιουμοριστική ή και λίγο απαξιωτική χροιά.
Οι Γιαννιώτες είναι γνωστοί ως παγουράδες, οι Εβρίτες λέγονται και γκάτζολοι. Οι Βολιώτες από την πλευρά τους, αναφέρονται συχνά και ως Αυστριακοί. Γιατί άραγε;
Κατ' αρχάς, αυτή η ονομασία δεν δείχνει να προβληματίζει ιδιαίτερα κάποιους από τους Βολιώτες, καθώς υπάρχει ως και σύνδεσμος φιλάθλων τοπικής ομάδας με το όνομα Austrian Boys.
Τι λένε οι Λαρισαίοι, γείτονες και «εχθροί» των Βολιωτών για όλο αυτό, σύμφωνα με το slang.gr;
- Oι Βολιώτες είναι τσιγκούνηδες - σαν τους Αυστριακούς
- Είναι ψυχροί άνθρωποι - σαν τους Αυστριακούς
- Στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν μπήκε στον Παγασητικό ένα αυστριακό πολεμικό, αν και εχθρικό, οι Βολιώτες το υποδέχθηκαν με μπάντες και αυστριακές σημαίες
Μια λιγότερο «θερμόαιμη» εκδοχή, σύμφωνα με το blog του Νίκου Σαραντάκου:
- Τον 19ο αιώνα, που η συγκοινωνία με τον Βόλο γινόταν κυρίως διά θαλάσσης, τη γραμμή την εξυπηρετούσαν πλοία της αυστριακής εταιρείας Τριεστίνα
- Επί Τουρκοκρατίας, η πόλη είχε διάφορα εμπορικά προνόμια, ένα από τα οποία ήταν και η ύπαρξη αυστριακού προξενείου και η δυνατότητα που είχαν οι Βολιώτες να εμπορεύονται υπό αυστριακή προστασία
- Μετά το 1881 που ο Βόλος ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος, η νέα διοίκηση φορολόγησε βαριά τη Θεσσαλία. Μπήκε ένας ιδιότυπος νέος κεφαλικός φόρος σε όλους τους «Έλληνες το γένος» (κατά κύριο λόγο εμπόρους), κάτι το οποίο οδήγησε στους μαγαζάτορες να βάλουν ξένες, αυστριακές σημαίες στα μαγαζιά τους για να αποφύγουν να φορολογηθούν
Επιπλέον, από τη σελίδα «Συζητώντας για τη Μαγνησία στο πέρασμα του χρόνου», εντόπισα την παρακάτω ενδιαφέρουσα δημοσίευση:
Στο παρακάτω απόσπασμα, φαίνεται πως όντως, στις αρχές του 20ου αιώνα, οι Βολιώτες (κυρίως η ανώτερη κοινωνική τάξη της πόλης) είχαν αναπτύξει μια στενή σχέση με τους Αυστριακούς ναυτικούς.
«Έτος 1910 Μοίρα του Αυστριακού Στόλου επισκέπτεται την πόλη του Βόλου. Μεγάλο γεγονός για την πόλη. Η Αυστρία τότε, ήταν μεγάλη Δύναμη ανάμεσα στους άλλους Ευρωπαίους. Ο τόπος μας νέος κι’ αναπτυσσόμενος έχει γι αυτούς προφανώς, ιδιαίτερο οικονομικό ενδιαφέρον. Υπάρχει το Προξενείο της Αυστρίας στον Βόλο.
Με την άφιξη της Μοίρας του Αυστριακού Στόλου δίνεται δεξίωση στη ναυαρχίδα. Γίνονται εσπερίδες από τον Κονσουλάτο μέσα στην πόλη, στη σημερινή λεωφόρο Πολυμέρη, όπου στεγάζεται. Προσκαλούνται οι Αρχές, προσκαλούνται παράγοντες του τόπου, προσκαλούνται επώνυμοι. Δεν προσκαλούνται οι άλλοι, που προφανώς είναι οι περισσότεροι. Δεν είναι μικρό αυτό και δεν είναι καθόλου δύσκολο, να κολλήσουν στους πρώτους περιφρονητικά το σουσούμι «Αυστριακός» για τον συγχρωτισμό τους.
«Αυστριακός» λοιπόν, με την έννοια του μέλους κλειστής κοινωνικής κάστας ή οικονομικής και επιχειρηματικής ελίτ. «Αυστριακός» δηλαδή ακατάδεκτος και γρουσούζης. Και την Πρωτοχρονιά με την επίσκεψη στο σπίτι αυτό το πνεύμα, να ανατρέπεται να σπάει».
Άλλα γνωστά ακληρήματα, σύμφωνα με λαογραφική εργασία του Μανόλη Σέργη
Αγρινιώτες: Φούληδες / Κοκορετσάδες / Αγριμιώτες (από τον Σέργη)
Αθηναίος: Γκάγκαρος (ο όρος χρησιμοποιείται μόνο για τους παλιούς Αθηναίους, που η οικογένειά τους ζει εδώ και αρκετές γενεές στην Αθήνα).
Αιτωλοακαρνάνες: Απέκηδες (απ’ εκεί) από τους Πατρινούς.
Αμφισσαίοι: Κουδουνάδες, γκαμηλοκουδουνάδες, σκυλοσκατάδες.
Αντιπαριώτες: Κουρούνες (από τους Παριανούς)
Αργίτες = πράσα, πρασάδες (διότι έτρωγαν το πράσο με το οποίο χτυπούσαν το γαϊδούρι τους)
Αρκάδες = σκόρδα, σκορδάδες (τοπικό προϊόν)
Γιαννιώτης: Παγουράς (λέγεται ότι πήγαν να αδειάσουν τη λίμνη των Ιωαννίνων με παγούρια, αλλά οι ντόπιοι λένε ότι πολλοί Γιαννιώτες κυκλοφορούσαν με παγούρια διότι υδρεύονταν από τη λίμνη)
Δεσκατιώτες: Ζιαβέλια (ζαβοί)
Εβρίτης: Γκατζόλης, γκάτζολος (γκατζόλι λέγεται το γαϊδούρι στην περιοχή, ιδίως στο Σουφλί. Η λέξη είναι τουρκικό δάνειο. Από την ίδια ρίζα και η γαζέλα). Επίσης γαλαζοβράκης, από τους Ξανθιώτες.
Εδεσσαίοι: Γάλλοι (λόγω γλωσσικού ύφους, λέει ο Σέργης).
Ελλαδίτης (από τους Κύπριους): Καλαμαράς
Ελληνοαμερικάνοι: μπρούκληδες
Ηρακλειώτες: Καστρινοί, και Κουμαρτζήδες / Φραγκοφονιάδες από τους Ρεθυμνιώτες
Δείτε επίσης:
Βασίλης Καρράς: Οι ατάκες για τη ζωή του, τα μεγάλα τραγούδια και το «καλησπέρα και καλή βραδιά»
Βασίλης Καρράς: Οι γυναίκες της ζωής του – Στο πλευρό του μέχρι το τέλος η σύζυγος και η κόρη του
Το άγνωστο κόλπο με την πετσέτα για στέγνωμα των ρούχων στον μισό χρόνο
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
