Ένα απόγευμα Παρασκευής, ήμουν κάπου στον Κηφισό, μέσα σε ένα ταξί. Το ραδιόφωνο έπαιζε μουσικές, οι οποίες σκέπαζαν τους αποκρουστικούς ήχους του μποτιλιαρίσματος. Λίγες ημέρες πριν, είχε προηγηθεί η δολοφονία του 16χρονου Ρομά, Κώστα Φραγκούλη, από αστυνομικούς μετά από καταδίωξη, επειδή έφυγε από ένα βενζινάδικο της Θεσσαλονίκης, χωρίς να πληρώσει 20 ευρώ βενζίνης.
Οι τίτλοι ειδήσεων ενός σταθμού που ανέφεραν το θέμα εκείνη τη στιγμή, ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει η συζήτηση. Ο οδηγός του ταξί, ήταν ένας 25χρονος τσιγγάνος, ο οποίος άρχισε να μου αφηγείται τις ρατσιστικές συμπεριφορές που έχει ζήσει, όντας πίσω από το τιμόνι. Ανταλλάξαμε στοιχεία και του είπα πως θα επανέλθω για να μάθω περισσότερα.
Σήμερα, στον απόηχο της δολοφονίας ενός ακόμα 17χρονου Ρομά από αστυνομικούς, μετά από καταδίωξη στη Θήβα, σε μια ιστορία που δυστυχώς επαναλαμβάνεται και παραμένει επίκαιρη, αποφάσισα να του στείλω μήνυμα.
Ο Χρήστος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Τα παιδικά του χρόνια ήταν σχετικά καλά, όπως λέει. Πάντα του άρεσε το σχολείο και δεν είχε τύχει -τότε τουλάχιστον- να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα ή ρατσιστικές συμπεριφορές. Μένει στην περιοχή του Ζεφυριού. Μια περιοχή ιδιαίτερη, η οποία, στο άκουσμά της προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα.
«Οι συνθήκες μέσα στον καταυλισμό του Ζεφυριού είναι άθλιες», μου λέει ο Χρήστος. «Πραγματικά πιστεύω ότι ο δήμαρχος της περιοχής δεν έχει ιδέα -ή απλά δεν τον ενδιαφέρει καν, για το πώς ζουν οι άνθρωποι εδώ. Κάποιοι δρόμοι είναι σε τόσο κακή κατάσταση, που πιστεύω πως έχουν να επισκευαστούν εδώ και δεκαετίες». Και δεν είναι μόνο αυτό.
Μέσα σε έναν καταυλισμό εκατοντάδων ανθρώπων οι οποίοι ζουν σε παρακμή, ο ίδιος εξηγεί πως, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει πρόβλημα σε νερό και αποχέτευση, ωστόσο οι κάτοικοι στερούνται άλλων βασικών αγαθών, όπως είναι το ρεύμα. «Με το ρεύμα έχουμε τεράστιο πρόβλημα, διότι τα περισσότερα σπίτια της περιοχής είναι αυθαίρετα και κάποια με απλά προσύμφωνα. Οι άνθρωποι που διαμένουν στον καταυλισμό, είναι διατεθειμένοι να κάνουν ό,τι χρειαστεί για να τους δοθεί νόμιμα ρεύμα, χωρίς να έχουν κανένα πρόβλημα. Πολλές φορές έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες, αλλά δυστυχώς είναι άδικος κόπος. Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ορίσει την περιοχή σαν κόκκινη ζώνη, γι' αυτό και οι κάτοικοι που μένουν εδώ, έχουν αναγκαστεί να προχωρήσουν σε ρευματοκλοπή».
«Μου έχει τύχει να μου βάλουν μαχαίρι στο λαιμό»
Ο Χρήστος έχει αναγκαστεί να δουλεύει από πολύ μικρή ηλικία και έχει περάσει από διάφορα επαγγέλματα, μέχρι να καταλήξει ως οδηγός ταξί. «Εγώ από μικρός βοηθούσα τον πατέρα μου, ο οποίος έχει ασχοληθεί με πολλές δουλειές – οι οποίες διέφεραν ανάλογα με τους μήνες. Έχω δουλέψει ως παλιατζής, ως μανάβης, κάποιες φορές πουλούσα λουλούδια, άλλες φορές έκανα ανακαινίσεις σε σπίτια.. Έχω γίνει από σερβιτόρος μέχρι και διανομέας.
Η εμπειρία γενικά σε όλα τα επαγγέλματα είναι διαφορετική, όμως, όσο είναι καλό γιατί όσο περισσότερα κάνεις, τόσα περισσότερα μαθαίνεις. Νομίζω πως κάθε επάγγελμα με το οποίο έχω ασχοληθεί έχει τη χρησιμότητά του και ίσως είναι ένα βήμα για το μέλλον, εάν ξεμείνω από δουλειά», αναφέρει.
Οι μέρες του κυλούν στους δρόμους, από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ. Ένα τέτοιο επάγγελμα όμως ενέχει και πολλές δυσκολίες, όπως εξηγεί. «Αρχικά, κάποιους μήνες, τα έξοδα είναι πολλά περισσότερα από ότι τα έσοδα, ειδικά για κάποιον που νοικιάζει αμάξι», επισημαίνει. «Σίγουρα είναι ένα πολύ επικίνδυνο επάγγελμα και ειδικά κατά τη βραδινή βάρδια, γιατί δε ξέρεις με ποιον έχεις να κάνεις, ποιον βάζεις μέσα στο ταξί σου και τι σκοπούς έχει.
Μου έχει τύχει να με απειλήσουν με μαχαίρι, μέρα μεσημέρι. Ήταν μια κοπέλα γύρω στα 25, η οποία είχε τύχει να μπει μέσα στο ταξί, να μου πει τον προορισμό, να μου βάλει το μαχαίρι στο σβέρκο μου και να με προστάζει απλά να πάω όσο πιο γρήγορα γίνεται! Όταν της είπα να το πάρει από πάνω μου και πως θα της δώσω ό,τι θέλει, μου απάντησε ότι δεν ήθελε τα λεφτά μου, ήθελε απλά να πάμε πιο γρήγορα. Καθ' ωόλη την διάρκεια της διαδρομής, δεν το πήρε από πάνω μου. Όταν τελικά φτασαμε, κατέβηκε, μου πέταξε 10€ και απομακρύνθηκε σαν να μην συνέβη τίποτα».
Ακόμα και ο τρόπος που μου μιλά, φανερώνει πως έχει βιώσει την απόρριψη και την καχυποψία, την υποτίμηση και τον εξευτελισμό, σε σημείο που έχει αναπτύξει κάποιου είδους «ανοσία». Είναι ένα μόνο παράδειγμα των όσων βιώνουν οι τσιγγάνοι καθημερινά, στο δρόμο, στα σχολεία, στις δουλειές και μέσα σε μια κοινωνία που επιμένει να τους αποβάλλει, σαν να πρόκειται για παράσιτα που δεν «κολλάνε» στον «συμπαγή» ιστό της.
«Παρ' όλα αυτά, δεν μου έχει συμβεί κάποια πάρα πολύ ακραία συμπεριφορά, ώστε να φτάσω σε σημείο που θα αναγκαστώ να κατεβάσω κάποιον στα μέσα της διαδρομής. Ακόμα όμως και να μου συνέβαινε κάτι τόσο τραγικό, πιστεύω πως θα συνέχιζα να κάνω τη δουλειά μου, απαξιώνοντας να πέσω και εγώ σε αυτό το επίπεδο», λέει με ψυχραιμία.
Κάποιοι εργοδότες τον αντιμετωπίζουν με καχυποψία, όπως όλους τους ανθρώπους που ανήκουν στην κοινότητα των Ρομά. «Αυτό συμβαίνει γιατί μπορεί να συνεργάστηκαν μαζί με ρομά που βγήκαν όντως σκάρτοι, όμως υπάρχουν και άλλοι που ίσως έχουν βγει καλύτεροι από άλλους οδηγούς. Το ίδιο ισχύει για τους ανθρώπους κάθε καταγωγής και κάθε εθνικότητας. Οπότε, δεν είναι σωστό να τσουβαλιάζουμε μια ολόκληρη κοινότητα. Αυτές οι συμπεριφορές εις βάρος μας, δεν στέκουν ούτε δικαιολογούνται», τονίζει ο ίδιος.
Οι δολοφονίες ανήλικων Ρομά και το ρατσιστικό μίσος
Μέσα σε μόλις δύο χρόνια, έχουμε γίνει μάρτυρες πολλαπλών δολοφονιών ανήλικων ρομά από αστυνομικούς. Δολοφονίες που, κατά κάποιο τρόπο συγκαλύπτονται ή παρουσιάζονται υπό τον μανδύα της παραβατικότητας της κοινότητας, δημιουργώντας εντυπώσεις στην κοινή γνώμη, η οποία στην πλειοψηφία της αδιαφορεί. Το ρατσιστικό μίσος που σε πολλές περιπτώσεις είναι διάχυτο εναντίον της κοινότητας, την περιθωριοποιεί και την απομονώνει, την βάζει σε ένα επίπεδο κατώτερο και την υπονομεύει. Από τη δολοφονία του Νίκου Σαμπάνη από αστυνομικούς στο Πέραμα και τη δολοφονία του Κώστα Φραγκούλη στη Θεσσαλονίκη μέχρι την δολοφονία του 17χρονου ρομά στη Βοιωτία, η κατάσταση φαίνεται να έχει εκτραχυνθεί.
«Για τις δολοφονίες αυτές, πραγματικά αδυνατώ να εκφέρω γνώμη. Κανείς δεν μπορεί να μπει στη θέση των παιδιών που δολοφονήθηκαν και των οικογενειών τους. Από την άλλη, θέλω να ελπίζω τουλάχιστον ότι κανένας αστυνομικός δε θα ξυπνάει και θα φεύγει από το σπίτι του με το σκεπτικό 'α ωραία, σήμερα θα σκοτώσω ένα γύφτο'. Πιστεύω πως τα ΜΜΕ σίγουρα συμβάλλουν με τον δικό τους τρόπο στο μίσος που υπάρχει για την κοινότητα. Κάθε φορά που γίνεται ένα συμβάν στο οποίο εμπλέκεται κάποιος ρομά, όσο μικρό ή ανούσιο και αν είναι, θα το παρουσιάσουν με τρόπο προσβλητικό προς τους τσιγγάνους. Κάθε φορά θα δείξουν κάτι άλλον από αυτό που πρέπει και κάθε φορά θα λένε τα κατά και θα παραμερίσουν τα υπέρ», αναφέρει ο Χρήστος.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
