«Αν σ' αρέσει Μπάρμπα-Λάμπρο ξαναπέρνα από την Άνδρο» που σημαίνει σε μια (εξαιρετικά ελεύθερη μετάφραση) θυμήσου τι έπαθες και κοίτα μην το ξανακάνεις γιατί θα πάθεις τα ίδια. Σοφές οι παροιμίες. Βγαλμένες μέσα από τη ζωή. Αποστάγματα εμπειρίας. Κάπως έτσι είναι και η συγκεκριμένη. Αυτή, ωστόσο, έχει και μια ιδιαιτερότητα που δεν συναντάμε συχνά σε άλλες παροιμίες. Αυτή έχει στηριχθεί σε ένα ιστορικό γεγονός το οποίο, μάλιστα, έγινε μια ημέρα σαν σήμερα. Στις 17 Μαΐου του 1790 όταν η Ρωσία ξεσήκωσε για δεύτερη φορά τον ελληνισμό κατά των Τούρκων.
Το ιστορικό αυτό γεγονός είναι η Ναυμαχία της Άνδρου, εξού και η αναφορά της παροιμίας στην Άνδρο. Σε εκείνη τη ναυμαχία ενεπλάκησαν τα (λιγότερα από δέκα) πλοία του Λάμπρου Κατσώνη (ναι, αυτός είναι ο κυρ Λάμπρος της παροιμίας) ένας τουρκικός στόλος 16 πλοίων υπό τον Μουσταφά Πασά. Η πρώτη ημέρα της ναυμαχίας έληξε με τις δυνάμεις του Κατσώνη να πανηγυρίζουν αφού κατάφεραν να αποκρούσουν όλες τις επιθέσεις και ετοιμάζονταν να περάσουν στην αντεπίθεση.
Τότε, ωστόσο, προσέτρεξε προς βοήθειά των Τούρκων ένας αλγερινός στόλος αποτελούμενος από 13 πλοία, συγκροτώντας έτσι ένα πανίσχυρο στόλο 29 πλοίων! Από τους αριθμούς είναι ξεκάθαρο πως η μάχη αυτή ήταν άνιση αλλά ο Λάμπρος Κατσώνης δεν έκανε πίσω. Εκείνος και οι άνδρες του έπεσαν με λύσσα στον εχθρό, ωστόσο, έτσι και σε αυτή, τα... μαθηματικά είναι αμείλικτα!
Οι Τούρκοι κυρίευσαν τα περισσότερα πλοία του και στο τέλος της ναυμαχίας ο Κατσώνης έμεινε να αγωνίζεται σχεδόν μόνος με τη ναυαρχίδα του «Η Αθηνά της Άρκτου». Όταν είδε το μάταιο του αγώνα την πυρπόλησε κι έφυγε με δύο μικρά πλοία για τα Κύθηρα. Από τους άνδρες του Κατσώνη, 565 έχασαν τη ζωή τους και 53 αιχμαλωτίστηκαν. Οι απώλειες των Τούρκων έφθασαν τους 3.000 άνδρες. Στη συνέχεια ο Κατσώνης ανασυγκροτώντας το υπόλοιπο του στόλου του κατέφυγε στο Πόρτο Κάγιο στο Ακρωτήριο Ταίναρο και περιορίσθηκε σε μικροεπιδρομές στο Αιγαίο.
Για την ιστορία και μόνο να αναφερθεί πως το 1938 ο ρεμπέτης Στελλάκης Περπινιάδης τραγούδησε το τραγούδι «αν σ' αρέσει Μπάρμπα-Λάμπρο ξαναπέρνα από την Άνδρο», σε μουσική και στίχους του Μιχάλη Σουγιούλ, το οποίο μιλάει για την... άτυχη κατάληξη που είχε ένας γάμος που έγινε με το ζόρι!
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.