Τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος: Η περιβόητη φωτογραφία με τους χουντικούς

Ο τέως βασιλιάς της Ελλάδας, ο οποίος πέθανε το βράδυ της Τρίτης σε ηλικία 82 ετών, ανήλθε στο θρόνο σε ηλικία 24 ετών, στις 6 Μαρτίου 1964, ως Βασιλιάς της Ελλάδας Κωνσταντίνος Β΄. Περίπου τρία χρόνια αργότερα, στις 21 Απριλίου 1967 εκδηλώθηκε το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών και ο Κωνσταντίνος βρέθηκε μπροστά σε σημαντικές αποφάσεις που έπρεπε να λάβει. Τελικά, στην πραγματικότητα δεν έκανε... τίποτα! Η αναποφασιστικότητά του έδωσε τον χρόνο που ζητούσαν οι χουντικοί για να εδραιώσουν την εξουσία τους.

Ακόμα και το λεγόμενο «βασιλικό αντικίνημα» που επιχείρησε τον Δεκέμβριο του 1967 ήταν τόσο πρόχειρα σχεδιασμένο που ουσιαστικά ισχυροποίησε ακόμα περισσότερο την χούντα. Ο ίδιος, μετά και από αυτή την αποτυχία, προφανώς και δεν μπορούσε να μείνει άλλο στην Ελλάδα οπότε αυτοεξορίστηκε στη Ρώμη και εκεί αποφάσισε να ιδιωτεύσει. Το μόνο που έκανε κατά της δικτατορίας ήταν να προσπαθεί να... δικαιολογηθεί και να εμφανίζει τον εαυτό του ως θύμα αυτής της μαύρης σελίδας για την ιστορία της χώρας, αν και στην πραγματικότητα, σε μεγάλο βαθμό, το γεγονός οτι υπήρξε το πραξικόπημα ήταν απόρροια της δικής του παρεμβατικότητας και της απόφασής του να στραφεί κατά του εκλεγμένου (με 53%) πρωθυπουργού της χώρας, του Γεωργίου Παπανδρέου, καθώς θεώρησε πως ο Γέρος της Δημοκρατίας ήθελε να πάρει τον έλεγχο του στρατού προκειμένου να καταργήσει τη μοναρχία στην Ελλάδα.

Η νύχτα του πραξικοπήματος

Τη νύχτα της 20ης προς 21ης Απριλίου του 1967 ο Κωνσταντίνος βρισκόταν στο Τατόι και όπως ο ίδιος είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή του, έβλεπε μια ταινία με τις δυο αδερφές του και τη μητέρα του, στον ιδιωτικό κινηματογράφο που υπήρχε μέσα στα ανάκτορα. Όταν τελείωσε η ταινία, πήγε να κοιμηθεί, ωστόσο, τον ενημέρωσαν πως «έγινε κίνημα κομμουνιστών» και πως τα ανάκτορα έχουν περικυκλωθεί από τον στρατό για λόγους ασφαλείας. Μετά από λίγη ώρα ο Κωνσταντίνος δέχθηκε στα ανάκτορα του Τατοΐου τους Μακαρέζο, Παττακό και Παπαδόπουλο. Τον ενημερώνουν για το δήθεν «κομμουνιστικό κίνημα» και του λένε πως ο στρατός ανέλαβε την εξουσία προκειμένου να το αποτρέψει.

Του ζητάνε να τους ακολουθήσει στο Πεντάγωνο και εκείνος πηγαίνει μαζί τους προκειμένου «να βρεθεί μια λύση»! Χρόνια αργότερα θα πει πως δεν είχε άλλη επιλογή και πήγε μαζί τους για να αποφευχθεί αιματοχυσία. Μίλησε με τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο και του ζήτησε τη συμβουλή του. Ο Κανελλόπουλος του είπε να τους συλλάβει, εκείνος του απάντησε πως αυτό δεν γίνεται γιατί δεν ελέγχει τον στρατό και πως το μόνο που περνάει από το μυαλό του ήταν να τους ορκίσει, ώστε, να κερδίσει χρόνο και να έρθει σε επαφή με το στράτευμα για να τους ανατρέψει. 

Λίγες ώρες αργότερα, μεταδόθηκε το βασιλικό διάταγμα με το οποίο αναστέλλονταν τα Άρθρα 5, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 18, 20, 95 και 97 του Συντάγματος περί ατομικών δικαιωμάτων, δημοκρατικών ελευθεριών κ.λπ. Στις 7 το πρωί οι χουντικοί, αφού είχαν επιβεβαιώσει πως το πραξικόπημα είχε πετύχει, ζήτησαν από τον Κωνσταντίνο να ορκίσει την κυβέρνηση τους. Ο βασιλιάς, παρά τα όσα αντίθετα έλεγαν οι πολιτικοί, όρκισε τη χουντική κυβέρνηση για να... αποφευχθεί αιματοχυσία! Και τελικά τους όρκισε.

Ο ίδιος σε μεταγενέστερη συνέντευξή του ανέφερε ότι προσπάθησε να δείξει στον λαό την αντίθεσή του προς το πραξικόπημα όταν στην φωτογράφιση της «επαναστατικής» κυβέρνησης, φωτογραφήθηκε μαζί τους... σκυθρωπός, αντί για χαμογελαστός όπως συνήθιζε σε τέτοιες περιπτώσεις. Αργότερα, βέβαια, ο ίδιος εξηγώντας το κίνητρο της φωτογράφισης, παραδέχθηκε ότι δεν πέτυχε τον σκοπό της. Στην προσφώνησή του στις 26 Απριλίου 1967, για το νέο καθεστώς της χούντας των συνταγματαρχών δήλωσε: «Είμαι βέβαιος ότι με την ευχήν του Θεού, με την προσπάθειαν υμών και προπαντός με την βοήθειαν του λαού, θα επιτευχθή ταχέως η οργάνωσις Κράτους Δικαίου, μιας αληθούς και υγιούς δημοκρατίας».

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί, πως όπως προκύπτει από το ημερολόγιο του τότε αυλάρχη Λεωνίδα Παπάγου («Σημειώσεις 1967 – 1977», έκδοση Ίδρυμα Γουλανδρή Χορν) , υπήρχε άμεση επικοινωνία σε όλη τη διάρκεια της δικτατορίας μεταξύ συνταγματαρχών και παλατιού.