Μία ημέρα πριν τη «μαύρη» επέτειο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του 18χρονου Νίκου Σαμπάνη από πυρά αστυνομικού στο Πέραμα, ο 16χρονος Ρομ Κώστας Φραγκούλης δέχεται σφαίρα στο κεφάλι από αστυνομικό της ομάδας ΔΙΑΣ, κατά τη διάρκεια καταδίωξης στη Θεσσαλονίκη. Ο λόγος: Είχε πάει με το αγροτικό αυτοκίνητο της οικογένειάς του σε βενζινάδικο, έβαλε βενζίνη αξίας 20 ευρώ και έφυγε χωρίς να πληρώσει.
Η καταδίωξη που ακολούθησε και οδήγησε τον νεαρό να νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης έμελλε να πυροδοτήσει νέο γύρο επεισοδίων, γενικευμένων αντιδράσεων, πολιτικής αντιπαράθεσης, αλλά μία ακόμα δημόσια συζήτηση για τα δικαιώματα και τον αποκλεισμό μιας ευάλωτης κοινωνικής ομάδας, αυτής των Ρομά.
Το χρονικό
Όλα έγιναν τα ξημερώματα της Δευτέρας (5/12). Ο 16χρονος φεύγει από το πρατήριο υγρών καυσίμων χωρίς να πληρώσει. Ο υπάλληλος αναφέρει το συμβάν σε αστυνομικούς της ομάδας ΔΙΑΣ που βρίσκονταν εκείνη την ώρα στο κατάστημα. Μισή περίπου ώρα μετά καλεί το κέντρο της Άμεσης Δράσης και αναφέρει το περιστατικό.
Οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ έχουν ήδη ξεκινήσει την καταδίωξη του οχήματος. Η πρώτη επικοινωνία τους με το επιχειρησιακό κέντρο ανέφερε επικίνδυνους ελιγμούς από τον 16χρονο οδηγό του οχήματος, λίγο αργότερα γίνεται λόγος για πρόσκρουση σε τοιχίο. Σύμφωνα με την ΕΡΤ, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι πέρασαν 28 λεπτά για να γίνει αναφορά για πυροβολισμούς. Αυτό γίνεται στη 01.30 όχι μέσω ασυρμάτου αλλά τηλεφωνικά.
Στη 01:30:54 την ώρα δηλαδή που δηλώνεται ο πυροβολισμός γίνεται ακόμα μια κλήση στην Άμεση Δράση από τον υπάλληλο του πρατηρίου καυσίμων, ο οποίος τηλεφωνεί για να δηλώσει επίσημα το συμβάν.
«Άστο να φύγει δεν πειράζει τώρα»
Την ίδια ώρα, σε ηχητικό που έφερε στη δημοσιότητα το Mega, ο υπάλληλος του βενζινάδικου αναφέρει ρητά ότι ο ιδιοκτήτης του πρατηρίου υγρών καυσίμων δεν επιθυμεί να διωχθεί ο 16χρονος.
Το επίμαχο σημείο από τον διάλογο του υπαλλήλου με το κέντρο της Άμεσης Δράσης είναι το εξής:
«Υπάλληλος βενζινάδικου: Με κατεύθυνση προς την Θεσσαλονίκη πήγε απλά. Μίλησα και με τον υπεύθυνο μου και μου είπε άστο μην το κάνεις. Άστο να φύγει δεν πειράζει τώρα, μην βρούμε τον μπελά μας. Απλά εγώ σας το λέω. Σας ενημερώνω. Ας το αφήσουμε.
Άμεση δράση: Άρα δεν θέλετε;
Υπάλληλος βενζινάδικου: Όχι, όχι τίποτα, τίποτα. Να μείνει έτσι και αν τον βρουν ας τον αφήσουν. Από την στιγμή που λέει ο υπεύθυνός μου εμένα ότι ας το περάσουν στο ντούκου δεν θα το πληρώσουν έτσι κι αλλιώς. Θα μείνει έτσι».
Παρόλα αυτά, οι αστυνομικοί είχαν ήδη φύγει προχωρώντας σε καταδίωξη με πυροβολισμούς και μάλιστα σε κατοικημένη περιοχή.
«Δεν θέλουμε ο Κώστας, να γίνει άλλος Αλέξης»
Μόλις το τραγικό συμβάν έρθει στο φως της δημοσιότητας ξεσπούν οργισμένες αντιδράσεις τόσο στις τάξεις των Ρομά όσο και γενικότερα, προκαλώντας μάλιστα πολιτική αντιπαράθεση της κυβέρνησης και των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Ο παραλληλισμός με τον Αλέξη Γρηγορόπουλο, λόγω και της χρονικής συγκυρίας, είναι αναπόφευκτος. «Δεν θέλουμε ο Κώστας (σ.σ. 16χρονος) να γίνει άλλος Αλέξης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο δικηγόρος της οικογένειας του ανήλικου, Θεόφιλος Αλεξόπουλος. «Θέλουμε να τα καταφέρει και να είναι η αφορμή να ξαναθέσουμε τα ζητήματα των ρομά πάνω στο τραπέζι», συμπλήρωσε.
«Εμείς το μόνο που θέλουμε είναι δικαιοσύνη. Να τιμωρηθεί και να μπει μέσα γιατί πυροβόλησε έναν 16χρονο. Ο γιος μου ήταν το καλύτερο παιδί, αν και έκανε αυτό που έκανε ζητάμε συγγνώμη, δεν έπρεπε να τον πυροβολήσουν», δήλωσε συντετριμμένος ο πατέρας του Κώστα Φραγκούλη εξερχόμενος από τα δικαστήρια. Δίπλα στον πατέρα του 16χρονου στεκόταν η μητέρα του που ζήτησε και η ίδια δικαίωση για το παιδί της.
Οργή και επεισόδια
Η οργή στον κόσμο των Ρομά, ξεχειλίζει τις τελευταίες ημέρες. Επεισόδια και διαμαρτυρίες σημειώνονται σε διάφορες περιοχές της χώρας, με επίκεντρο την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Σκηνικό έντασης με οδοφράγματα, φωτιές, πετροπόλεμο, αλλά και πυροβολισμούς, επικρατεί εδώ και ημέρες σε Μενίδι, Ασπρόπυργο, Μέγαρα, Κιάτο, αλλά και στον οικισμό Αγία Σοφία, όπου κατοικεί η οικογένεια του 16χρονου.
Πυρπολήθηκαν οχήματα, προκλήθηκαν φθορές σε καταστήματα, ενώ στις φλόγες παραδόθηκε και λεωφορείο του ΟΑΣΑ.
Επεισόδια σημειώθηκαν όμως και έξω από τα δικαστήρια Θεσσαλονίκης, όπου μεταφέρθηκε ο αστυνομικός να απολογηθεί. «Τον γιο μου σκοτώσανε!», φώναξε ο πατέρας του 16χρονου όταν ακινητοποιήθηκε από τα ΜΑΤ σε συγκρούσεις που ξέσπασαν.
«Δεν ήταν η βενζίνη, δεν ήταν τα λεφτά»
Παράλληλα, στα δικαστήρια Θεσσαλονίκης συγκεντρώθηκαν την Παρασκευή (9/12), ημέρα της απολογίας του κατηγορούμενου αστυνομικού, δεκάδες Ρομά, μέλη διαφόρων αναρχικών και αριστερών συλλογικοτήτων και φοιτητές. Μάλιστα διαδηλωτές έβγαλαν χαρτονομίσματα των 20 ευρώ και τα έκαψαν, ενώ το σύνθημα που κυριάρησε ήταν «Δεν ήταν η βενζίνη, δεν ήταν τα λεφτά, ο μπάτσος πυροβόλησε γιατί ήτανε Ρομά».
Απείλησε με βεντέτα ο πατέρας - Κάλεσμα να πέσουν οι τόνοι
Την ίδια ώρα, ο πατέρας του 16χρονου απείλησε σε δηλώσεις του on camera με βεντέτα. «Αν αφήσουν τον αστυνομικό ελεύθερο, δεν ξέρω και εγώ πού θα φτάσουμε», ζητώντας παράλληλα να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Μάλιστα, ο πατέρας του 16χρονου αναφέρει σε δηλώσεις του συμπλήρωσε: «Έχει δυο παιδιά ο αστυνομικός. Εγώ θα κάτσω να μεγαλώσουν τα παιδιά του». «Ό,τι έκανε στο παιδί μου θα κάνω στο παιδί του».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Ρομά ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ, Βασίλης Πάντζος, έριξε σαφώς τους τόνους.
«Ασπάζομαι τον πόνο του πατέρα ... χαροπαλεύει ο γιος του στο Ιπποκράτειο. Σίγουρα, η κρίση του και η ψυχολογική του κατάσταση δεν είναι καλή. Καλύτερα γι' αυτό το θέμα να μας μιλήσει ένας ειδικός» τόνισε.
Ο κ. Σαμπάνης επανήλθε και προειδοποίησε ότι «η οικογένεια είναι συντετριμένη», ενώ επισήμανε ότι ενδεχόμενη απόφαση να αφήσουν ελεύθερο τον αστυνομικό απόφαση που «σίγουρα θα πυροδοτήσει ένα κύκλο επεισοδίων». «Και εμείς αυτό δεν το θέλουμε», σημείωσε.
«Συστημικό πρόβλημα αυθαίρετης αστυνομικής βίας»
Από την πλευρά της, η Ελλάν Πασσέ - Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά, σε ανακοίνωσή της για το περιστατικό κάνει λόγο για «συστημικό πρόβλημα αυθαίρετης αστυνομικής βίας».
«Η επανάληψη και η συστηματικότητα των περιστατικών αστυνομικής βίας με θύματα νεαρά άτομα της Ρομά κοινότητας καθιστά πλέον προφανές ότι δεν μιλάμε για μεμονωμένα περιστατικά, αλλά για συστημικό πρόβλημα αυθαίρετης αστυνομικής βίας η οποία πλήττει ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους», σημειώνει συγκεκριμένα η Ελλάν Πασσέ.
Επίσης, συμπληρώνει: «Οι προσπάθειες για εξεύρεση λύσεων και οι προτάσεις που κάναμε το προηγούμενο διάστημα προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη με αφορμή την δολοφονία του Νίκου Σαμπάνη, έπεσαν στο κενό και τώρα φαίνεται πως η ιστορία επαναλαμβάνεται».
Η Ελλάν - Πασσέ τονίζει ακόμα: «Η πολιτεία έχει τεράστια ευθύνη για αυτά τα αιματηρά περιστατικά τα οποία είχαν κατ’ ουσίαν προαναγγελθεί. Η αδράνεια της κυβέρνησης για την διασφάλιση ίσων ευκαιριών σε ευάλωτους νέους Ρομά και η ατιμωρησία των αστυνομικών που εμπλέκονται σε τέτοιου είδους ενέργειες συμβάλει στην υιοθέτηση ενός δολοφονικού μοτίβου που έχει ως στόχο ανήλικους Ρομά από τις πιο περιθωριοποιημένες κοινότητες».
Ερωτήματα για την ενημέρωση των πολιτών από το «Ιπποκράτειο»
Παράλληλα, η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος χαρακτηρίζει ως «απαράδεκτη» τη στάση του διοικητή του «Ιπποκράτειου» Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης που δεν εκδίδει ιατρικό ανακοινωθέν για την κατάσταση της υγείας του 16χρονου Ρομά που πυροβολήθηκε στο κεφάλι από αστυνομικό στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια καταδίωξης.
«Η έκδοση ιατρικού ανακοινωθέντος σε κάθε περίπτωση είναι ευθύνη του (εκάστοτε) διοικητή του νοσοκομείου. Ευθύνη των γιατρών είναι η ενημέρωση των συγγενών του ασθενούς», υπογραμμίζει η ΟΕΝΓΕ.
Αστυνομικοί κατά της αστυνομικής αυθαιρεσίας
Αντιδράσεις όμως προκλήθηκαν και από φορέα που εκπροσωπεί αστυνομικούς. Συγκεκριμένα, η «Δράση Αστυνομικών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου» ζητά με ανακοίνωσή της τη λήψη μέτρων κατά της αστυνομικής αυθαιρεσίας υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι πρόκειται για «πολύ σοβαρό θεσμικό ζήτημα». Είναι ζήτημα Δημοκρατίας εν τέλει», υπογραμμίζεται σε σχετική ανακοίνωση.
Η «Δράση» σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «τίποτα δεν είναι μεμονωμένο όταν μιλάμε για έναν Αστυνομικό που πυροβολεί παράνομα θέτοντας άσκοπα σε κίνδυνο τη ζωή πολιτών». Παράλληλα συνεχίζει: «Μαζί με τον διάχυτο στη κοινωνία αντιτσιγγανισμό που εμφιλοχωρεί στις έκνομες ενέργειες του, τότε μιλάμε για σοβαρό θεσμικό ζήτημα εγκληματικής αστυνομικής αυθαιρεσίας με ρατσιστικά χαρακτηριστικά».
Ακόμα, οι αστυνομικοί κάνουν λόγο για «αντιτσιγγανισμό» που πλήττει την ελληνική κοινωνία. Ο Αντιτσιγγανισμός πλήττει την ελληνική κοινωνία και αποτελεί μια επαχθή μορφή ρατσισμού που εκδηλώνεται κατά των Ρομά με λόγο, πράξεις και παραλείψεις και στηρίζεται σε συγκεκριμένα αρνητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις από τις οποίες και ενισχύεται, οδηγώντας σε συγκεκριμένες συμπεριφορές που πλήττουν άμεσα ή έμμεσα τους Ρομά. Επίσης, αποτελεί μια ιδεολογία που στηρίζεται στην φυλετική υπεροχή, μια μορφή θεσμικού ρατσισμού και διάκρισης που εκδηλώνεται, μεταξύ άλλων, μέσω της βίας, της ρητορικής μίσους, της εκμετάλλευσης και του στιγματισμού των Ρομά από τους υπόλοιπους.
Τι υποστηρίζει ο αστυνομικός
Ο 34χρονος αστυνομικός που τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό κατηγορείται για απόπειρα ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο (κακούργημα) και εκτέλεση παράνομου πυροβολισμού ακινητοποίησης ή εξουδετέρωσης (πλημμέλημα). υποστηρίζει ότι ενήργησε σε καθεστώς νόμιμης άμυνας, λόγω του κινδύνου που -όπως ισχυρίστηκε- διέτρεχαν οι προπορευόμενοι συνάδελφοί του. «Έπρεπε να σώσω τους συναδέλφους μου», φέρεται να είπε στην απολογία του. «Δεν είχα σκοπό να σκοτώσω τον οδηγό, αλλιώς θα είχα αδειάσει όλο τον γεμιστήρα», τονίζοντας ότι πρόθεσή του ήταν να χτυπήσει τα ελαστικά του αγροτικού αυτοκινήτου που οδηγούσε ο 16χρονος. Παρόμοιες δηλώσεις πραγματοποίησε και ο συνήγορος υπεράσπισης, Αλέξης Κούγιας σε τηλεοπτικές του εμφανίσεις.
«Πυροβόλησα χαμηλά και τις δύο φορές, προς τα λάστιχα του αυτοκινήτου, αλλά από την ανωμαλία του εδάφους του συγκεκριμένου σημείου, λόγω του ότι στο σημείο αυτό υπήρχαν σιδηροδρομικές γραμμές και η άσφαλτος είναι παραμορφωμένη, η μοτοσυκλέτα αναπήδησε, με αποτέλεσμα το πιστόλι, λόγω της απροόπτου και μη προβλεπόμενης αναπηδήσεως, να βρεθεί ψηλότερα και έτσι να επέλθει το τραγικό αποτέλεσμα» φέρεται να ισχυρίστηκε, προσθέτοντας ότι «παρά το γεγονός ότι δεν κινούμασταν με μεγάλη ταχύτητα, δεν μπορούσα να στοχεύσω με ακρίβεια, επειδή κρατούσα το όπλο με το ένα μου χέρι και είχα απόσταση τουλάχιστον 15 μέτρων από το αγροτικό όχημα».
Όπως πρόσθεσε, μετά τον πυροβολισμό, το αγροτικό εξετράπη της πορείας του και κατέληξε πάνω σε τοίχο ξενοδοχείου. «Δεν επιλέξαμε να ελέγξουμε μόνοι μας το όχημα, αλλά περιμέναμε ενισχύσεις. Σε διάστημα 3-4 λεπτών μία ομάδα ΟΠΚΕ έφτασε στο σημείο και τότε πλησιάσαμε το αγροτικό και διαπιστώσαμε ότι ο οδηγός του οχήματος είχε τραυματιστεί στο κεφάλι, ενώ στο πίσω τζάμι του αγροτικού, πίσω από το προσκέφαλο, υπήρχε τρύπα […]. Όταν διαπίστωσα τον τραυματισμό του σοκαρίστηκα, καθώς και οι δύο βολές μου είχαν στοχεύσει χαμηλά» ανέφερε ο ίδιος.
Στον αντίποδα, σύμφωνα με τον ΑΝΤ1, βίντεο ντοκουμέντο, φαίνεται να καταρρίπτει τους ισχυρισμούς του αστυνομικού ότι ο 16χρονος επιχειρούσε με το όχημά του να εμβολίσει τους συναδέλφους του. Στο υλικό από κάμερα ασφαλείας καταγράφεται το αυτοκίνητο που οδηγεί ο 16χρονος να περνά τη σιδηροδρομική γραμμή, ενώ το καταδιώκουν οι μηχανές της ΔΙΑΣ. Ο οδηγός φαίνεται να χάνει τον έλεγχο και το αυτοκίνητο κάνει στροφή 180 μοιρών. Η πρώτη μηχανή προσπερνά με ταχύτητα και η δεύτερη δεν έχει άλλη επιλογή και βρίσκεται σε πορεία σύγκρουσης με το όχημα. Το αυτοκίνητο κάνει δεύτερη στροφή 180 μοιρών και δεν συνεχίζει την πορεία του, αλλά κινείται στο τοιχίο όπου τελικά προσκρούει.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
