Μία ιστορία πόνου και ανθρωπιάς από τις δεκάδες που θα μπορούσαν να εξιστορήσουν όλοι όσοι επέζησαν της καταστροφής της Σμύρνης, τέτοιες ημέρες, πριν από έναν αιώνα, περιλαμβάνει την ηρωική στάση ενός κυβερνήτη ιαπωνικού πλοίου που κατάφερε να απομακρύνει από το μένος του τουρκικού στρατού πάνω από 800 πρόσφυγες, με ασφάλεια. Η καταστροφή της πόλης της Μικρασίας άρχισε στις 31 Αυγούστου, σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο, με τη συγκεκριμένη ιστορία να γίνεται γνωστή λίγες ημέρες αργότερα με δημοσίευμα στις 4 Σεπτεμβρίου του 1922.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Εμπρός» στο φύλλο της Κυριακής 4 Σεπτεμβρίου (17 Σεπτεμβρίου με το νέο ημερολόγιο) ένα ιαπωνικό πλοίο που είχε καταπλεύσει στο λιμάνι της Σμύρνης κατάφερε να σώσει και να μεταφέρει με ασφάλεια εκατοντάδες πρόσφυγες με τον Ιάπωνα κυβερνήτη, ονόματι Λου, να γίνεται «ασπίδα». Οπως σημειώνεται ο ίδιος έστειλε τελεσίγραφο προς τον στρατό του Κεμάλ πως αν κάποιος από όσους είχαν επιβιβαστεί στις λέμβους του πλοίου του πάθαινε το οτιδήποτε θα το θεωρούσε ως προσβολή στη σημαία της χώρας του και θα ζητούσε από τη χώρασ του να παρέμβει. Με αυτό τον τρόπο 825 Ελληνες και Αρμένιους από τη Σμύρνη κατάφεραν να γλιτώσουν τη σφαγή και να αποχωρήσουν από την πόλη τους.
Αναφέρει η εφημερίδα στο άρθρο της στην πρώτη σελίδα: «Αξίζει να εξαρθή το γεγονός της φιλανθρωπικής, αλλά και γενναίας στάσεως του κυβερνήτου του Ιαπωνικού σκάφους «Τόκεϊ-Μαρού», όστις κατόρθωσε να διασώση 825 ομογενείς πρόσφυγας, παρά τας Τουρκικάς απειλάς. Διότι, όταν ο Ιάπων κυβερνήτης, συγκινηθείς εκ των αγρίων σφαγών και των εκκλήσεων των προσφύγων απέστειλεν όλα τας λέμβους του πλοίου όπως παραλάβη όσους η δυνατό περισσότερους πρόσφυγας, αξιωματικοί του κεμαλικού στρατού περικυκλώσαντες τας λέμβους, ηπείλουν να τας καταβυθίσουν.
Τότε ο Ιάπων πλοίαρχος σπεύσας αυτοπροσώπως, εδήλωσεν εις του Κεμαλικούς αξιωματικούς, οτι εις περίπτωσιν ξαθ' ην έθιγον έστω και μίαν τρίχα προσφύγων, θα το εθεώρε ως προσβολήν της Ιαπωνικής σημαίας και θ' απήτει παρά της Κυβερνήσεώς του άμεσιν ικανοποίησιν. Προ της απειλ΄ςη ταύτης οι Κεμαλικοί συννενοηθέντες μετά του αρχηγού των, ηναγκάσθησαν ν' αφήσουν ανενόχλητους τους επί του Ιαπωνικού σκάφους επιβιβασθέντας πρόσφυγας».
Το συγκεκριμένο ατμόπλοιο, ήταν εμπορικό πλοίο που έκανε μεταφορές από και προς το λιμάνι της Σμύρνης έχοντας εμπορικές συναλλαγές κυρίως με Αρμένιους. Μάλιστα λέγεται, σύμφωνα επίσης με δημοσιεύματα της εποχής, πως πολλές ενδεχομένως οι πρόσφυγες να ήταν προκάλυψη για το (παράνομο;) φορτίου που κουβαλούσε. Άλλα δημοσιεύματα ανέφεραν επίσης πως το Tokei Maru έσωσε και Τούρκους, συνεργάτες των Ελλήνων που θα έπεφταν στα χέρια των Τούρκων.
Χαρακτηριστική είναι και η φωτογραφία με το ιαπωνικό πλοίο στα παράλια της Σμύρνης.
«Θα κάνουν στάχτη την τουρκική συνοικία της Σμύρνης»
Στο ίδιο δημοσίευμα, αναφέρεται επίσης η στάση Ναυάρχων από αγγλικά και αμερικανικά πλοία που έφτασαν να ενημέρωσαν επίσημα την τουρκική κυβέρνηση πως αν ο στρατός ενεργούσε εναντίον προσφύγων που είχαν φτάσει στην παραλία ώστε να αποβιβαστούν στα πλοία τους, τότε θα «αναγκάζονταν να κάνουν στάχτη την τουρκική συνοικία της Σμύρνης». Ωστόσο, φιλοξενούνται και μαρτυρίες πως παρά την προστασία που είχαν από τα Αγγλοαμερινικά κανόνια πολλοί Ελληνες, Αρμένιοι και ξένοι της Σμύρνης δεν κατάφεραν ποτέ να φτάσουν ως τα παράλια, χάνοντας τη ζωή τους από την αγριότητα του στρατού του Κεμάλ.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
