Σε σύγκριση με τους κινητήρες εσωτερικής καύσης, ένας ηλεκτρικός παράγει ελάχιστο θόρυβο – στην ουσία ένα συριγμό όταν ανέβουν οι στροφές του. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ένα σημαντικό πρόβλημα ασφάλειας όχι φυσικά για τον οδηγό ή τους επιβάτες, αλλά για τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου.
Καθώς εδώ και εκατοντάδες χρόνια έχουμε συνδέσει την ύπαρξη οχημάτων με τον έντονο θόρυβο, είτε ήταν ιππήλατα είτε μηχανοκίνητα, πολλές φορές δεν κοιτάμε καν αν και από πού έρχονται. Απλά, περιμένουμε να τα ακούσουμε.
Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν τα ακούμε και αυτό, όταν κινούμαστε πεζή ή με ένα ποδήλατο, μπορεί να αποβεί μοιραίο για τη ζωή μας. Για το λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε και επέβαλλε από το 2019 ένα υποχρεωτικό σύστημα στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, με την ονομασία AVAS (Acoustic Vehicle Alerting System).
To AVAS είναι μια γεννήτρια ήχου, με ηχείο κάτω από το αμάξωμα του αυτοκινήτου, η οποία παράγει έναν χαμηλής έντασης αλλά ευρέως ακουστό τόνο στο περιβάλλον, για να αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι πλησιάζει. Ενεργοποιείται αυτόματα όταν το ηλεκτρικό όχημα ξεκινά και διατηρείται ενεργό έως περίπου τα 25-30 χλμ./ώρα.
Σε μεγαλύτερες ταχύτητες ο θόρυβος κύλισης και αεροδυναμικής ενός αυτοκινήτου είναι ακουστός, οπότε το AVAS δεν χρειάζεται να λειτουργεί για να κάνει αισθητή την παρουσία.
Από υποχρεωτικό σύστημα ασφάλειας ωστόσο, το AVAS έχει εξελιχτεί σε ένα εργαλείο του marketing. Οι κατασκευαστές δεν θέλουν απλά να κάνουν τα αυτοκίνητά τους να ακούγονται κάπως. Θέλουν να τα κάνουν να ακούγονται ξεχωριστά, με έναν τρόπο που θα δίνει σε κάθε άνθρωπο τη δυνατότητα να συνδέει τον ήχο με τη μάρκα.
Στην εποχή της παντοδυναμίας των κινητήρων εσωτερικής καύσης δεν ήταν λίγοι οι petrolhead που απολάμβαναν να στοιχηματίζουν όχι μόνο για τον αριθμό των κυλίνδρων ενός κινητήρα που άκουγαν από μακριά, αλλά και ποιου κατασκευαστή ήταν.
Την εποχή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, οι αυτοκινητοβιομηχανίες δεν θέλουν οι καταναλωτές απλώς να μαντεύουν. Θέλουν να ξέρουν. Κάτι όχι τόσο εύκολο. Πολλοί θα έχετε διαπιστώσει ότι πλέον οι διαφημίσεις των αυτοκινητοβιομηχανιών αλλά και κάθε ενημερωτικό τους video, κλείνουν με ένα συγκεκριμένο ήχο δύο δευτερολέπτων περίπου, τον ίδιο πάντα.
Η ηχητική αυτή υπογραφή περνά λοιπόν και στα συστήματα AVAS, όχι πάντα η ίδια φυσικά, καθώς πρέπει να εξυπηρετεί και το διακύβευμα της ασφάλειας. Η BMW έχει εδώ και καιρό απευθυνθεί σε μεγάλα studio για τη σύνθεση της ηχητικής υπογραφής της στην εποχή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ενώ το ίδιο κάνουν πολλοί ακόμα κατασκευαστές.
Ευφάνταστες λύσεις παραγωγής όχι απλώς ακουστών, αλλά και ευχάριστων ήχων έχουμε ήδη ακούσει από τη Fiat, η οποία στο ηλεκτρικό Fiat 500 επέλεξε ο ήχος του AVAS να είναι η μελωδία από το soundtrack της ταινίας του Φελίνι Amarcord, το οποίο συνέθεσε ο Νίνο Ρότα. Ευφυέστατος τρόπος να συνδέσεις ένα βιομηχανικό προϊόν με τη μεγάλη κινηματογραφική αλλά και μουσική κληρονομιά μιας ολόκληρης χώρας.
Από την άλλη πλευρά, ο ήχος του κινητήρα ενός αυτοκινήτου δεν ήταν μέχρι σήμερα δηλωτικός μόνο της λειτουργίας του. Η αύξηση του ήχου σήμαινε την αύξηση των στροφών λειτουργίας του και η μείωση την πτώση τους, ενώ θόρυβοι και ήχοι πέραν των συνήθων προβλήματα στη λειτουργία του.
Πολλές γενιές ανθρώπων έχουν μεγαλώσει συνδέοντας την αυτοκίνηση με αυτά τα ακουστικά ερεθίσματα. Και καθώς η αυτοκίνηση έγινε όχι απλώς μέρος, αλλά η ίδια η ζωή μας, ο ήχος των κινητήρων εσωτερικής καύσης έχει περάσει ακόμα και στην τέχνη, έχει συνδεθεί με κάθε πτυχή της ύπαρξής μας.
Οι οδηγοί θέλουν όταν οδηγούν ένα αυτοκίνητο να ακούν κάτι από αυτό –όχι μόνο το θόρυβο από τον αέρα και την κύλιση των ελαστικών, ή ακόμα χειρότερα τριγμούς και χτυπήματα από τη λειτουργία της ανάρτησης. Πριν από μερικές δεκαετίες, εμφανίστηκαν τα συστήματα noise cancellation, όπου για την αντιστάθμιση του θορύβου του κινητήρα στα πολυτελή αυτοκίνητα, το ηχοσύστημα του αυτοκινήτου παρήγαγε αυτόματα συχνότητες αντίστροφές, που ακύρωναν όσες ήταν ενοχλητικές για τον οδηγό και τους επιβάτες.
Πλέον, στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα η ησυχία είναι τόσο έντονη, που οι κατασκευαστές δίνουν τη δυνατότητα στο οδηγό να επιλέγει την παραγωγή ήχων μέσω του ηχοσυστήματος, οι οποίοι προσομοιώνουν τη λειτουργία ενός κινητήρα εσωτερικής καύσης και όχι μόνο.
Στη νέα BMW iX3, αλλά και στην αναμενόμενη Mercedes EQS για παράδειγμα, ο οδηγός μπορεί να επιλέξει το είδος και την ένταση του ήχου, που συνδέεται με το πάτημα του γκαζιού. Έτσι, όταν το αυτοκίνητο επιταχύνει ο ήχος αυξάνεται και αλλάζει η συχνότητα και η χροιά του, ενώ όταν το αυτοκίνητο επιβραδύνει, το αντίθετο.
Αυτομάτως γεννάται το ερώτημα: θα φτάσει σύντομα η στιγμή όπου όπως στο κινητό μας τηλέφωνο, θα μπορούμε να επιλέγουμε ringtones ή να «ανεβάζουμε» ήχους που θέλουμε να παράγουν τα αυτοκίνητά μας, τόσο ως AVAS στο εξωτερικό περιβάλλον, όσο και ως υποκατάστατα ήχων λειτουργίας στο εσωτερικό;
Μάλλον ναι, αλλά σίγουρα όχι ότι θέλουμε είναι η απάντηση. Διότι παρότι ο οδηγός έχει τη δυνατότητα να ακούει ότι θέλει και σε όποια ένταση επιθυμεί μέσα στο αυτοκίνητο μέσω του ηχοσυστήματος, οι προεπιλογές αυτόματων συστημάτων παραγωγής ήχου από τους κατασκευαστές οριοθετούνται από συγκεκριμένες απαιτήσεις ασφάλειας και συγκέντρωσης στην οδήγηση.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
