Το ποδόσφαιρο είναι το σημαντικότερο δευτερεύον πράγμα στη ζωή μας. Πολλοί το λένε, λίγοι το πιστεύουν και ακόμα λιγότεροι το εφαρμόζουν. Ένας από αυτούς τους τελευταίους ήταν ο σπουδαίος Μπιλ Σάνκλι, ο άνθρωπος που άλλαξε την ιστορία της Λίβερπουλ. Ο σταρ της προπονητικής που την πήρε από τις μεσαίες θέσεις της δεύτερης κατηγορίας της Αγγλίας και την έκανε την απόλυτη πρωταγωνίστρια στο Νησί.
Αυτός, λοιπόν, ο άνθρωπος είχε πει πως: «το ποδόσφαιρο δεν είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου, αλλά κάτι πολύ πιο σοβαρό». Πολλοί θεώρησαν πως η ατάκα αυτή ήταν λάθος. Πως ο Σάνκλι έστελνε το λάθος μήνυμα. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, εκείνος πέτυχε αυτό που ήθελε. Αυτό που στην πραγματικότητα ήθελε να πει είναι πως το συγκεκριμένο άθλημα έχει τη δύναμη να αλλάζει ή να καθορίζει ζωές και ως τέτοιο θα πρέπει να το αντιμετωπίζουμε. Και δεν είχε άδικο. Επιβεβαιώθηκε μερικά χρόνια αργότερα.
Αυτός που έκανε τους ανθρώπους ευτυχισμένους
Γεννήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου του 1913 σε ένα μικρό χωριό της Σκωτίας, το Γκλένμπακ. Ως ποδοσφαιριστής κέρδισε με την Πρέστον Νορθ Εντ το Κύπελλο Αγγλίας το 1938. Παράλληλα, υπήρξε διεθνής με την εθνική ομάδα της Σκωτίας. Ο Β' Παγκόσμιος πόλεμος έκοψε την καριέρα του στη μέση. Όταν τα όπλα σίγησαν, ήταν αργά για να ξεκινήσει από την αρχή.
Έτσι, ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα από την Κάρλαϊλ Γιουνάιτεντ, τον Μάρτιο του 1949. Στη συνέχεια ανέλαβε την Γκρίμσμπι, την Ουόρκινγκτον και τη Χάντερσφιλντ Τάουν. Σε καμία από αυτές τις ομάδες δεν πέτυχε κάτι το ιδιαίτερο περά από ένα καλό «συμμάζεμα». Όλοι, ωστόσο, έβλεπαν πως δουλεύει διαφορετικά και πως αυτός ο τρόπος δουλειάς μπορεί και να αποδώσει καρπούς. Για παράδειγμα, ήταν ο πρώτος προπονητής που έδινε εντολή στους παίκτες του να κάνουν αποθεραπεία μετά από κάθε προπόνηση και αγώνα, αποτρέποντας τραυματισμούς. Επιπλέον, έβαζε τους παίκτες του να αλλάζουν «τάπες» στα παπούτσια τους ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και την κατάσταση του αγωνιστικού χώρου.
Η... περίεργη αυτή μετριότητα, δεν επέτρεπε στον Σάνκλι να δουλέψει σε κάποια από τις μεγάλες ομάδες του Νησιού. Κάπως έτσι, το 1959, συναντήθηκε ο δρόμος του με εκείνον της παραπαίουσας εκείνη την εποχή Λίβερπουλ. Οι κόκκινοι εκείνη την εποχή δεν είχαν την παραμικρή σχέση με τον τεράστιο σύλλογο που μετατράπηκαν αργότερα. Βολόδερναν στη δεύτερη κατηγορία (τη σημερινή Championship), είχαν άθλιες υποδομές, το γήπεδο τους οριακά στεκόταν όρθιο, οι παίκτες δεν είχαν την παραμικρή διάθεση. Όλα στραβά και ανάποδα.
Ο Σανκλι κατάφερε ένα ποδοσφαιρικό θαύμα. Πήρε αυτή την «ομάδα» και την έκανε... Ομάδα! Το 1962 η Λιβερπουλ επέστρεψε στη μεγάλη κατηγορία. Το 1964 κατέκτησε το πρωτάθλημα! Το 1965 κατέκτησε το κύπελλο Αγγλίας και έφτασε μέχρι τα ημιτελικά του Πρωταθλητριών όπου αποκλείστηκε από τη μετέπειτα κάτοχο Ίντερ. Το 1966 κατακτά ξανά το πρωτάθλημα και φτάνει στον τελικό του UEFA όπου χάνει από την Μπορούσια Ντόρτμουντ.
Είχε καταφέρει να μαζέψει σπάνια ταλέντα στην ομάδα. Τα «μυριζόταν» από μακριά. Ένα από αυτά ήταν και ο Κένι Νταγκλις. Ο «βασιλιάς Κένι» των οπαδών της Λίβερπουλ. Το 1973 η ομαδάρα του Σάνκλι ξαναπαίρνει το πρωτάθλημα και κατακτά το κυπελλο UEFA σε διπλό τελικό απέναντι στην Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ. Αυτός ήταν και ο πρώτος ευρωπαϊκός τίτλος για τη Λίβερπουλ. Την επόμενη χρονιά παίρνει ξανά το πρωτάθλημα Αγγλία και αμέσως μετά ανακοινώνει πως αποσύρεται από τους πάγκους!
Ο άνθρωπος που είχε αλλάξει την Ιστορία της Λίβερπουλ σκόρπισε τη θλίψη στους οπαδούς της ομάδας που ένιωσαν σα να έχαναν τον πατέρα τους. Το δέσιμο, άλλωστε, μεταξύ τους ήταν κάτι πρωτοφανές. Σε μία από τις τελευταίες συνεντεύξεις του, σε ερώτηση για το πώς θα ήθελε να τον θυμούνται, ο Σάνκλι απάντησε: «Βασικά σαν έναν έντιμο άνθρωπο σε ένα άθλημα από το οποίο συχνά λείπει η τιμιότητα. Θα ήθελα να αναγνωριστεί ότι δούλεψα έντιμα για τον λαό του Λίβερπουλ και του πρόσφερα ψυχαγωγία». Και τα κατάφερε. Έξω από το θρυλικό Άνφιλντ στέκει σήμερα ένα άγαλμα του Σανκλι με την επιγραφή «he made people happy».
Ένα φθινοπωρινό πρωινό ο Σάνκλι διακομίστηκε στο νοσοκομείο λόγω καρδιακής προσβολής. Πάλεψε για περίπου τρεις ημέρες. Τελικά, άφησε την τελευταία του πνοή. Το ημερολόγιο έγραφε: 29 Σεπτεμβρίου 1981. Οι στάχτες του σκορπίστηκαν στο χορτάρι του «Άνφιλντ» και στο «Κοπ». Το όραμα του Σάνκλι να «χτίσει μια Λίβερπουλ που δε θα τη νικούσε κανείς», το έκαναν πράξη οι διάδοχοί του στην τεχνική ηγεσία των «ρεντς». Τη δεκαετία που ακολούθησε της παραίτησης του Σάνκλι, οι Μπομπ Πέισλι και Τζο Φάγκαν οδήγησαν τη Λίβερπουλ σε επτά πρωταθλήματα Αγγλίας και τέσσερα Κύπελλα Πρωταθλητριών!
Ο σοσιαλιστής που άλλαξε την ιστορία της Λίβερπουλ
Όπως ήδη αναφέρθηκε ο Σάνκλι δεν ήταν ένας απλός προπονητής. Ήταν κάτι παραπάνω. Όπως αναφέρει και στην αυτοβιογραφία του, «συνεργάστηκα με ανθρώπους που γνώριζαν πώς να προπονούν ομάδες και είχα τη δική μου αντίληψη για τους ανθρώπους και την ανθρώπινη ψυχολογία». Οι μέθοδοί του ήταν σίγουρα ιδιαίτερες. Εξηγούσε τα πάντα στους παίκτες του, όσο απλά κι αν ήταν, και επέλεγε να μιλήσει με τους οπαδούς λίγο πριν την έναρξη κάθε εντός έδρας αγώνα. Η σχέση του με το «Κοπ», την περίφημη εξέδρα των φανατικών φίλων της Λίβερπουλ, αλλά και το σύνολο των οπαδών των «ρεντς» ήταν μοναδική. Τον λάτρευαν και τους λάτρευε.
«Ο σοσιαλισμός στον οποίο πιστεύω δεν είναι πραγματικά πολιτική. Είναι τρόπος ζωής. Είναι η ανθρωπιά. Πιστεύω ότι ο μόνος τρόπος για να ζήσεις και να είσαι πραγματικά επιτυχημένος είναι η συλλογική προσπάθεια, με όλους να εργάζονται ο ένας για τον άλλον, όλοι να βοηθούν ο ένας τον άλλον και όλοι να έχουν μερίδιο από αυτή τη στήριξη και να είναι ευτυχισμένοι στο τέλος της ημέρας. Έτσι βλέπω και το ποδόσφαιρο, όπως βλέπω τη ζωή», έλεγε ο Σκοτσέζος οραματιστής που τόνισε ξανά και ξανά πως «το ποδόσφαιρο είναι ένα σοσιαλιστικό άθλημα».
Και αυτή την ατάκα την έκανε πράξη. Δεν ήταν λίγες οι φορές που οπαδοί της ομάδας βρέθηκαν στο ίδιο τρένο με την ομάδα και τους παίκτες. Γίνονταν όλοι ένα, ενώ όσοι δεν είχαν αγοράσει εισιτήριο ήξεραν πως όταν θα έρθει ο ελεγκτής ο Σάνκλι θα ήταν εκεί για να πληρώσει για εκείνους. Αυτό στα εκτός έδρας παιχνίδια. Στα εντός έδρας έστελνε δωρεάν εισιτήρια σε οπαδούς της ομάδας που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να πάνε στο γήπεδο. Ήταν, όμως, και αυστηρός απέναντι τους κάποιες φορές: «Αν δεν μπορείτε να μας υποστηρίζετε όταν χάνουμε ή όταν ερχόμαστε ισόπαλοι, τότε μη μας υποστηρίζετε όταν κερδίζουμε»!
Απαιτούσε από τους ποδοσφαιριστές τους στο πούλμαν της αποστολής να διαβάζουν βιβλία αντί να παίζουν χαρτιά, επισκεπτόταν μαζί τους ορφανοτροφεία και νοσοκομεία για να συνειδητοποιήσουν πόσο τυχεροί είναι, ενώ όσοι ήταν στο πανεπιστήμιο (Χάιγουει, Χολ, Έβανς, Λόουλερ) τους έλεγε πως πρέπει να συνεχίσουν τις σπουδές τους και τους βοηθούσε προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο Μπιλ Σάνκλι ήταν από αυτούς τους ανθρώπους που αν και έκανε πρωταθλητισμό δεν καταλάβαινε από πίεση. Έλεγε συνέχεια στους παίκτες του πως πρέπει να νιώθουν προνομιούχοι που παίζουν γι’ αυτό το κοινό. «Πίεση είναι το να δουλεύεις σε ορυχείο. Πίεση είναι το να μην έχεις καθόλου δουλειά και να πεινάς. Πίεση είναι το να προσπαθείς να αποφύγεις τον υποβιβασμό λαμβάνοντας ως αμοιβή 50 σελίνια τη βδομάδα. Πίεση δεν είναι το Κύπελλο Πρωταθλητριών, το Πρωτάθλημα ή ο τελικός του Κυπέλλου. Αυτά είναι η ανταμοιβή, η επιβράβευση».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
