Αν και μεγάλωσα έχοντας από την εφηβεία μου το όνομα και τη φυσιογνωμία του Χένρι Κίσινγκερ αυστηρά ταξινομημένη στο συρτάρι με τις κακές εικόνες και τις άσχημες αναμνήσεις, μπορώ και να αντιληφθώ πως (όχι πρέπει) αλλά οφείλει να κινηθεί κάποιος που αποφασίζει να παίξει το παιχνίδι της παγκόσμιας διπλωματίας, για λογαριασμό μιας υπερδύναμης και να μην… ευχηθώ τα γνωστά που κυκλοφορούν στα social media μετά την είδηση του θανάτου του.
Το θέμα της «συγγνώμης» επίσης δεν είναι δικιά μου υπόθεση. Είναι δεδομένο ότι είναι χιλιάδες αυτοί -ανά τον κόσμο- που έχουν «αποχαιρετήσει» εδώ και χρόνια τον Αμερικάνο πολιτικό στέλνοντας τον πρόωρα με την «ευχή» τους, σε μια κόλαση που βίωσαν -εν ζωή- δικοί τους άνθρωποι ως αποτέλεσμα των επιλογών της πολιτικής της οποίας ήταν βασικός εκφραστής. Είναι απλά τα πράγμα.
Όσο κυνικός ήταν ο μακαρίτης όταν έλεγε για τη Χιλή (ένα παράδειγμα απλά): «Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να παρακολουθήσουμε μια χώρα να γίνεται κομμουνιστική λόγω της ανευθυνότητας των δικών της ανθρώπων.
Τα ζητήματα είναι πολύ σημαντικά για τους Χιλιανούς ψηφοφόρους για να αφεθούν να αποφασίσουν μόνοι τους», φράση που σήμαινε και την απόλυτη κάλυψη των ΗΠΑ στις μαζικές δολοφονίες και τους βασανισμούς από το καθεστώς Πινοσέτ, άλλο τόσο είναι κυνικοί όσοι στέλνουν τον Κίσινγκερ στον αγύριστο. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να αναγνωρίζεται το δικαίωμα μόνο στη μία πλευρά, με την άλλη να καλείται να επιδεικνύει μονίμως «πολιτισμό» κοιτάζοντας μακριά από την οργή για τους νεκρούς αγαπημένους της.
Η αλήθεια είναι πως ο αποθανών δεν ήταν ο διάολος που κυρίευσε τις ΗΠΑ στα χρόνια έξαρσης του Ψυχρού Πολέμου. Θα ήταν υπερβολικό να το πούμε αυτό για κάποιον ακόμα και με τη δικιά του ευφυΐα και ισχυρή προσωπικότητα. Ήταν απλά το ικανότερο στέλεχος για να προτείνει, οργανώσει, εξελίξει, εκτελέσει αυτά που επιθυμούσαν αυτοί που κυβερνούσαν. Εκλεγμένοι και μη. Δηλαδή την προστασία της δημοκρατίας την οποία αποθέωναν, αλλά μέχρι το σημείο να μην γίνεται αυτή… πρόβλημα.
Απλά στο πλαίσιο τις ρεαλιστικής/κυνικής πολιτικής που αποφάσισε να ασπασθεί 100% στην καριέρα του, ο Κίσινγκερ, κατάφερε να «καθαρίσει» από νωρίς μέσα του τα όποια διλήμματα ηθικής φύσης, ώστε να καταλήξει σε ακόμα μια από τις περίφημες ρήσεις του: «Μια χώρα που απαιτεί ηθική τελειότητα στην εξωτερική της πολιτική, δεν θα πετύχει ούτε τελειότητα, ούτε ασφάλεια».
Στην πραγματικότητα ο θάνατος του Χένρι Κίσινγκερ είναι ευκαιρία για δύο πράγματα. Πρώτα να μάθουμε ότι το επώνυμο του ήταν στην αλήθεια «Κίσιντζερ», αλλά εμείς αποφασίσαμε να μην ακολουθήσουμε τη μόδα που θέλει αυτούς που περιγράφουν αθλητικούς αγώνες να αλλάζουν τα ονόματα μετά από αρκετά χρόνια χρήσης του «λάθους». Το δεύτερο (και μάλλον πιο σημαντικό) ότι είναι μια ευκαιρία να διαβάσουμε να μάθουμε και να φρεσκάρουμε τα τεκταινόμενα στην εποχή που μεσουρανούσε.
Στο κεφάλι μου υπάρχει η ιδανική συνομιλία και ανταλλαγή εικόνων και εμπειριών ανάμεσα στον Κίσινγκερ και τον Άλαν τον ήρωα του βιβλίου «Ο εκατοντάχρονος που πήδηξε από το παράθυρο και το έσκασε» του Jonas Jonasson. Ο Άλαν έκανε… διπλωματία με άλλο τρόπο και θα τον άκουγε και ο μέγας διπλωμάτης με ενδιαφέρον.
Εν τέλει η οργή πρέπει να εκφράζεται τη στιγμή που έχει νόημα στην ροή των εξελίξεων. Στα χρόνια του πολέμου στο Βιετνάμ, του πραξικοπήματος στη Χιλή, της εισβολής στην Κύπρο και της επιβολής (κατά συρροή) της δημοκρατίας της μπανάνας στη Λατινική Αμερική, ο κόσμος το έκανε στους δρόμους, με σχετική έστω επιτυχία και ο Κίσινγκερ είχε καταχωρηθεί εκεί που έπρεπε.
Το να οργίζεσαι στην είδηση του θανάτου του κορυφαίου αιωνόβιου θεωρητικού (πλέον) του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού (αν ακούγεται αυτό «κομμουνιστικό» λυπάμαι αλλά δεν υπάρχει άλλος ορισμός) είναι σα να ενημερώνεσαι ξαφνικά πως υπάρχει ιμπεριαλισμός. Ήταν απλά ένας κρίκος στην αλυσίδα.
Στο φινάλε αυτής της μεγάλης ιστορίας του, που σίγουρα θα γίνει ταινία (υποπτεύομαι πως θα έχει καπαρώσει τον ρόλο ήδη ο Τομ Χανκς) ας σκεφτούμε πως και αυτός είχε τις ατυχίες του ακόμα και σε αυτό που έχει μείνει ως η κορυφαία του στιγμή.
Πήρε το Νόμπελ Ειρήνης το 1973 για μια συμφωνία ειρήνης ανάμεσα στο Βόρειο και το Νότιο Βιετνάμ που δεν ίσχυσε ποτέ, καταφέρνοντας έτσι να εκθέσει και τον θεσμό, αφού θεωρείται το πιο αμφιλεγόμενο βραβείο που δόθηκε στην ιστορία του και ο ίδιος δεν κατάφερε να το επιστρέψει, παρ ότι ήθελε, το 1975. Το είχε εκεί για να του θυμίζει ότι δεν τα κατάφερνε πάντα…
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
