Οι Βρετανοί δεν ήταν οι πρώτοι που κούρσεψαν την Ελλάδα, ούτε και το Βρετανικό Μουσείο είναι το μοναδικό στην Ευρώπη που εκθέτει αντικείμενα που έχουν… απαλλοτριώσει από διάφορα μέρη του κόσμου οι «εκπρόσωποι» των κρατών που (ανά περίοδο) είχαν το μερίδιο τους στην παγκόσμια σφαίρα επιρροής.
Και αν οι Ρωμαίοι ήταν πιο ειλικρινείς όταν λεηλατούσαν τα πάντα για να στολίσουν τα σπίτια και τους ναούς τους (δηλαδή απλά… έτσι γούσταραν), Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί κλπ. έβαζαν στη μέση και το στοιχείο της «προστασίας» των αρχαιοτήτων, από την παραμέληση, τη φθορά του χρόνου και την… αρχαιοκαπηλία.
Κάπου εδώ γελάει δυνατά από εκεί που βρίσκεται το πνεύμα του Τόμας Μπρους, του 7ου κόμη του Έλγιν που (ξανα)βάφτισε τα γλυπτά του Παρθενώνα μέχρι που αποφασίσαμε πως είναι γραφικό να τα λέμε «Ελγίνεια» λες και τα σκάλισε με το χεράκι του ο πολυπράγμων Βρετανός (στην Κωνσταντινούπολη) πρεσβευτής.
Για την ιστορία της αρπαγής των γλυπτών, υπάρχουν πολλές πηγές που αξίζει να διαβάσει κάποιος. Πέρα από τα (πολύ) γνωστά ας μείνουμε στο γεγονός πως η άδεια «μεταφοράς» τους από την Οθωμανική αυτοκρατορία που εκτίθεται στην ιταλική μετάφραση στο Βρετανικό μουσείο, δεν έχει βρεθεί σε κανένα αρχείο (από την εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας) στην Τουρκία. Και από οργάνωση τα πήγαιναν καλά τότε. Με ό,τι και αν σημαίνει αυτό για τη «διαθήκη του μακαρίτη» που νομιμοποιεί το ταξίδι των μαρμάρων (όποιος έχει παιδευτεί με κληρονομικά πιάνει το νόημα).
Θα ομολογήσω ότι η ανάγνωση της ακύρωσης του ραντεβού Σουνάκ-Μητσοτάκη, ως κίνηση προσεταιρισμού, από τον Βρετανό πρωθυπουργό, του συντηρητικού κοινού στην Αγγλία σε αντιδιαστολή με την «ελαστικότητα» που (φέρεται πως) επιδεικνύει στο θέμα των γλυπτών, ο ηγέτης του Εργατικού κόμματος, μου έχει προκαλέσει ευθυμία.
Ακόμα και αποδεχόμενος την ιδιαιτερότητα του αγγλικού μυαλού, πιστεύω πως πρέπει να είσαι εντελώς «χασομέρης» για να κρίνεις την ψήφο σου από τα αν τα γλυπτά του Παρθενώνα θα μείνουν στο Λονδίνο, τη στιγμή που η αγγλική κοινωνία αντιμετωπίζει χίλια δυο προβλήματα.
Αλλά, από την άλλη, ο εθνικιστικός πριαπισμός με κάτι τέτοια δημιουργείται. Μήπως δεν το ζούμε και εντός των συνόρων; Φαντάζομαι πάντως στις παμπ τους Άγγλους να φωνάζουν, τσουγκρίζοντας τα pints με τις μπύρες και να αποθεώνουν τον Σουνάκ επειδή έδειξε σθένος στην υπεράσπιση της μνήμης του Έλγιν.
Στον ιδανικό κόσμο θα έπρεπε τα μνημεία της ιστορίας κάθε χώρας να φυλάσσονται σε αυτή, σε ιδανικές συνθήκες, με ειδικό πρόγραμμα να είναι εύκολα προσβάσιμα και σε ειδική τιμή για τους πολίτες της, οι οποίοι θα έπρεπε να οδηγούνται σε αυτά μέσα από τη γνώση της ιστορίας τους από το εκπαιδευτικό σύστημα. Επειδή βέβαια δεν υπάρχει ιδανικός κόσμος δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να διεκδικείς την επιστροφή της πολιτιστικής σου κληρονομιάς στη βάση της. Από την οποία έφυγε όταν δεν ήσουν καν κράτος.
Σαν συνέχεια αυτής της σκέψης θα μου άρεσε να υπάρχει δομημένος μηχανισμός διεκδίκησης όλων των αντικειμένων που βρίσκονται παράνομα σε ιδιωτικές συλλογές συλλεκτών ανά την υφήλιο. Αν και δεν ξέρω πώς ορίζεται το «νόμιμα» σε αυτή την περίπτωση, όταν κάτι έχει μεταναστεύει από την χώρα προέλευσής του. Θα αποθεώσω όποιον το πράξει (συμπέρασμα: δεν θα αποθεώσω ποτέ κανέναν).
Η ιστορία με το ραντεβού που ακυρώθηκε, είναι ιδιαίτερη και έχει το επιπλέον προσόν ότι «πουλάει».
Και τους Άγγλους και εμάς θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει περισσότερο τι θα έλεγαν οι δύο πρωθυπουργοί για τα υπόλοιπα θέματα που ήταν στην ατζέντα της συνάντησης, που δεν έγινε ποτέ. Αλλά όπως δεν υπάρχει ιδανικός κόσμος δεν υπάρχει και ιδανικό κοινό, δεν υπάρχει ιδανικό εκλογικό σώμα.
Οπότε αυτό που σε πολλούς (μας) φαντάζει ως μια πρωτόγνωρη, ακραία και (εν πολλοίς) γραφική κίνηση του Βρετανού πρωθυπουργού, μπορεί τελικά να είναι μια ευφυέστατη πολιτική κίνηση στην εκλογική σκακιέρα. Και αυτό κάνει την όλη υπόθεση ακόμα χειρότερη…
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
